Przeszłość czy przyszłość?

Katy Hays ma doświadczenie pracy w instytucjach związanych ze sztuką, więc nic dziwnego, że w jej debiutanckiej powieści czuć duszny, mroczny klimat biblioteki i archiwum, w których muzealny zespół pracuje nad zbiorami sztuki średniowiecznej. „Domek z kart” jest klimatyczną historią obyczajową o lekkim zabarwieniu psychologicznym, w której fanatyzm przeplata się z romantyczną namiętnością i radzeniem sobie z przeszłością.

Ann to młoda kobieta, która została przyjęta na staż w nowojorskim Metropolitan Museum of Art. Nieoczekiwanie na miejscu dowiaduje się, że musi zostać oddelegowana do oddziału The Cloisters. Zespół zajmuje się badaniami nad zbiorami sztuki średniowiecznej i renesansowej, a jego członkowie wyjątkowo upodobali sobie tematykę tarota. Każdy z nich ma inny stosunek do kart: kustosz ufa im na tyle, że często opiera na nich swoje decyzje, a jego asystentka wierzy w ich przepowiednie i dlatego zdecydowała się nigdy więcej po nie nie sięgać. Ann wcześniej nie miała kontaktu z tarotem – czy i w jej życiu zacznie on odgrywać istotną rolę?

Teraz wiem, że przeszłość może nam powiedzieć więcej niż przyszłość.

Dlaczego napisałam, że w pewien sposób jest to powieść psychologiczna? Ponieważ przedstawia historię o tym, że przeszłość wpływa na obecne życie, naznacza je, jeśli człowiek sam nie pracuje nad nabytymi schematami funkcjonowania. I w tym kontekście „Domek z kart” jest ciekawą i konsekwentną historią. Każdy z bohaterów drugoplanowych doświadczył czegoś, co warunkuje jego obecne funkcjonowanie. Jednak w tym wszystkim pojawia się główna bohaterka, która jako jedyna wydaje się powiewającym na wietrze źdźbłem trawy. Jej zachowanie warunkują osoby, przy których się znajduje, i oczekiwania, jakie wobec niej mają. Być może to miała być taka właśnie kreacja – kobieta miała prawo zagubić się na początku życia w wielkim mieście, w końcu przeprowadziła się z Walla Walla do Nowego Jorku. Tyle że przez to nie udało mi się przywiązać ani do niej, ani do żadnego z pozostałych bohaterów i spotykające ich zdarzenia – czy wyczytane z kart, czy nie – nie robiły na mnie większego wrażenia.

Możesz wierzyć, że zostaliśmy obdarzeni wolną wolą, ale te karty przypomną Ci, że nasz los jest zapisany w gwiazdach.

Dla „Domku z kart” wyjątkowy jest motyw tarota – i na zewnątrz książki, i wewnątrz niej. Bo ta publikacja zdecydowanie przyciąga wzrok – okładka ma piękne detale, tematyczną wklejkę w karty tarota, a nawet wyjątkowo pomalowane brzegi. „Wewnątrz” tematyka tarota również została przez autorkę dopieszczona. Za każdym razem, gdy karty pojawiały się w rękach bohaterów, czuć było ich nastrojową aurę i traktowanie ich z odpowiednim namaszczeniem. Podobał mi się wyjątkowy język, którym bohaterowie o nich rozmawiali… Jednak piękne zdobienia egzemplarza i pojedyncze sceny z udziałem talii to nie wszystko, bo „Domek z kart” nie tylko nimi stoi.

Na fundamenty tej powieści składają się też relacje zawierane przez Ann. Miałam wrażenie, że kobieta daje się w nie wciągnąć jak w wir, niewiele mając w nich do powiedzenia. Zostaje wręcz zdominowana przez każdego z bohaterów, którzy choć w kontaktach z nią górują, to bez Ann wydają się „nieaktywni”. Każda postać – niezależnie od swojej profesji i statusu – musiała doczekać się relacji z główną bohaterką, aby ożyć i zacząć działać, jakby bez jej udziału nie była w stanie nic zrobić. 

Nie wykluczam, że miałam wobec „Domku z kart” za duże oczekiwania. Może spodziewałam się wnętrza równie pięknego co zewnętrze, może miałam nadzieję na bardziej wciągającą sensację. A przecież fakt, że w fabule pojawia się zagadka do rozwiązania (a tu pojawia się niejedna), jeszcze nie klasyfikuje powieści do tego gatunku. To powieść, do czytania której musiałam się motywować. Niestety czuję, że nie zostanie ze mną na długo – zarówno w pamięci, jak i na półce.

Udostępnij