Nie wywołuj wilka z lasu

Las. Element przyrody, kompleks drzew, dom dla wielu zwierząt i azyl dla ludzi, chcących odetchnąć od zgiełku miast. Ale Sharon Gosling przygotowała dla czytelników nieco inną wersję lasu…

Narratorem jej opowieści jest nastoletni chłopiec, który wraz z rodzicami opuszcza Sztokholm i przenosi się na plantację drzew na północy Szwecji. Na miejscu czekają na nich ogromny stary dom, wiekowa i posępna służąca Dorotea, ale przede wszystkim tytułowy las. Szybko okazuje się, że nie jest to jedynie element krajobrazu. W domu i jego otoczeniu zaczyna dochodzić do tajemniczych zdarzeń. Na długo przed zimą rozpoczyna się intensywna śnieżyca, odcinająca rodzinę Stombergów od reszty świata. W domostwie słychać przerażające zawodzenie, służąca snuje się po pokojach bezgłośnie i napawa mieszkańców podświadomym lękiem, na zewnątrz natomiast las wydaje się być niczym żywy, niezależny organizm, który wchłania wszystko i wszystkich, którzy zapuszczą się pomiędzy drzewa. Zarówno w domu, jak i poza nim przestaje być bezpiecznie…

„Las” to historia młodzieżowa, opowiedziana z perspektywy nastoletniego uczestnika zdarzeń. Gatunek: horror. Wydawać by się mogło, że książka nie do końca trafi w mój gust – osoby lubującej się w kryminałach i thrillerach dla dorosłego odbiorcy. Tymczasem opowieść Gosling zafundowała mi udaną czytelniczą podróż, podróż w głąb ciemnego, rządzącego się swoimi prawami skupiska prastarych drzew, do samego wnętrza usytuowanego przy lesie starego domostwa, nad którym pieczę sprawuje przerażająca Dorotea, wywołująca ciarki już samą myślą o jej obecności w sąsiednim pokoju. 

Jeśli miałabym wskazać wadę tej historii, to byłby to schemat. Całość została oparta na chwytach dobrze znanych nawet tym, którzy nie za często wypuszczają się na teren gatunku, jakim jest horror. Odizolowany od świata stary i ponury dom, przerażająca postać wiekowej, snującej się niczym duch służącej, tajemne drzwi, stare pożółkłe fotografie i tym podobne zabiegi – wszyscy skądś to znamy. Zakończenie historii zostało wykreowane z pomysłem, choć według mnie nie było aż tak spektakularne. Natomiast bardzo podobały mi się w powieści Sharon Gosling narracja oraz klimat. Opowieść w pierwszej osobie, snutą ustami nastolatka, zabarwioną ciętym humorem oraz spostrzeżeniami charakterystycznymi dla tego wieku, czytało się bardzo dobrze. Klimat zaś – mimo oparcia na schematach – oddano sugestywnie. Las oczywiście jest organizmem żywym, ale tu został pokazany jako twór rządzący się dziwnymi prawami, niezależny od człowieka, jako pradawna siła, nie do końca czysta. Do tego autorka wymownie oddała charakter śnieżycy, obezwładniającej wszystko, co napotka na swojej drodze, przykrywającej białym płaszczem cały krajobraz – nie tyle pięknie niczym na zimowym obrazku, ile przerażająco. Ciekawym zabiegiem okazały się także odwołania do dawnych, skandynawskich wierzeń, do legend o tak zwanych varulvach, czyli wilkach bądź wilkołakach.

„Las” to dobra powieść grozy, która – mimo przeznaczenia dla nastoletniego czytelnika – spodoba się z pewnością również licznemu gronu starszych odbiorców. Z jednej strony to fikcyjna historia nastawiona na przyniesienie czytelnikowi rozrywki i nuty strachu, wywołanego klaustrofobicznym domostwem i złowieszczym lasem. Z drugiej zaś, zważywszy na znaczenie drzew w wielu wierzeniach i kulturach, to opowieść przypominająca nam o potężnej sile natury, o jej ciągłości i często wyższości nad gatunkiem ludzkim. 

Jak niewiele znaczymy – pyłki na wielkiej rzece czasu! Sprawy toczą się swoim nurtem, niezależnie od tego, czy jesteśmy, czy nas nie ma.

Udostępnij