Jesteś gotów odkryć sekret skrywany przez antykwariusza?

Antykwariusz spędza całe dnie pośród starych książek, dzieł sztuki oraz mebli. Zajmuje się odszukiwaniem antyków, odkupywaniem ich oraz dalszą sprzedażą. Dla fanów literatury zawód wiążący się z przebywaniem wśród książek wydanych wiele lat temu jest prawdziwą gratką, dla innych zaś taka profesja jest wyjątkowo nudna. Te osoby kierują się stereotypami i twierdzą, że typowy antykwariusz to spokojny flegmatyk, który prowadzi przewidywalny oraz uporządkowany tryb życia. Nic bardziej mylnego! Obraz całkowicie przeczący takiemu wizerunkowi przedstawił Paweł Jaszczuk w książce „Sekret antykwariusza”. 

Wszyscy mamy swoje tajemnice. Z takiego założenia prawdopodobnie wyszedł autor, misternie konstruując w swojej najnowszej książce postać Piotra Stockiego. Antykwariusz jest centralnym punktem całej powieści i jednocześnie jednym z najbardziej interesujących bohaterów płci męskiej we współczesnej polskiej literaturze gatunku. Już od pierwszych stron wiemy, że dla tego mężczyzny praca to pasja; jest oczytany i posiada imponującą wiedzę z zakresu literatury. Ale znacznie ciekawsza jest jego skomplikowana psychika. Stocki budzi niepokój, tym bardziej że okazuje się bezwzględnym w swoich działaniach szaleńcem. W pewnym sensie sprzyja mu szczęście, dzięki czemu potrafi skutecznie się zakamuflować, a następne wykorzystać każdą pojawiającą się okazję i wyciągnąć z niej jak najwięcej dla siebie. Stawia sobie kolejne cele i nierzadko realizuje je w okrutny sposób. Ukazując czytelnikowi poszczególne wydarzenia z życia Stockiego, autor chce mu podpowiedzieć, jaki sekret skrywa antykwariusz. 

Polscy oraz zagraniczni autorzy przyzwyczaili mnie ostatnio do stosunkowo grubych tomów. Dlatego też na pierwszy rzut oka książka Pawła Jaszczuka wydała mi się dosyć niepozorna. Oczywiście doskonale zdaję sobie sprawę, że w literaturze jak nigdzie indziej sprawdza się stwierdzenie, że nie liczy się długość, ale jakość. Skondensowana forma może okazać się prawdziwym strzałem w dziesiątkę. Ale z drugiej strony istnieje też duże prawdopodobieństwo, że będzie to strzał w kolano. W przypadku „Sekretu antykwariusza” mam mieszane uczucia: myślę, że autor mógł nieco rozbudować całą historię i pozwolić sobie na bardziej szczegółowe zaprezentowanie niektórych wątków. W moim odczuciu nieco większe dopracowanie powiązań pomiędzy scenami – prezentowanymi niekiedy nawet na jednej stronie – mogłoby pozytywnie wpłynąć na odbiór całej historii. Chwilami miałam bowiem problem z określeniem, czy przedstawiane wydarzenia to teraźniejszość, czy to, co bezpowrotnie minęło. 

Jednocześnie warto zwrócić uwagę, że „Sekret antykwariusza” pełen jest ponadczasowych motywów. Już samo wykorzystanie właśnie tego zawodu podkreśla przemijalność egzystencji. Profesja antykwariusza stopniowo odchodzi w zapomnienie i coraz częściej jest zastępowana bardziej nowoczesnymi rozwiązaniami. Tak samo jest z naszym życiem: prędzej czy później również się zakończy. Paweł Jaszczuk pokazuje też uniwersalne prawdy o człowieku. Skupia się na mrocznej stronie osobowości, którą na dobrą sprawę może skrzętnie ukrywać każdy z nas. Pozwala to uświadomić sobie, że nie ma osoby, której życie byłoby nieskomplikowane i czarno-białe. Pamiętać także trzeba, że czasem wystarczy chwila, jedno zdarzenie, aby wywrócić do góry nogami nasze postrzeganie świata. Jeśli dołożyć do tego trudne relacje rodzinne oraz niezamknięte sprawy z przeszłości, można zyskać pewność, że wcześniej czy później względna harmonia i spokój zostaną zakłócone. A punktem zapalnym możemy być my sami. „Sekret antykwariusza” jest więc emocjonującą podróżą do najdalszych zakamarków ludzkiej psychiki i opowieścią o problemach, które mogą spotkać każdego z nas. 

Udostępnij