Tragarze śmierci, Witold Gadowski, Przemysław Wojciechowski

Autor: Marta Łysek
Data publikacji: 22 kwietnia 2010

Tragarze śmierci

Autor: Witold Gadowski, Przemysław Wojciechowski
Wydawnictwo: Wydawnictwo

„Tragarze śmierci” to książka - dokument. W większości  jest zapisem rozmów. I nie są to przyjemne pogawędki z ekspertami od terroryzmu. Przypominają trochę to, co zrobił Krzysztof Kąkolewski, mistrz reportażu kryminalnego, w swojej książce „Co u pana słychać”, na którą składają się rozmowy przeprowadzone przez autora ze zbrodniarzami hitlerowskimi, uniewinnionymi i spokojnie dożywającymi starości. Nie jest to jednak kolejna pozycja z półki opisanej „literatura faktu”, która składa się z kopii dokumentów, raportów, listów, uzyskanych w wyniku długotrwałego, dziennikarskiego śledztwa. Autorzy uniknęli nadmiernej ilości szczegółów, co nie do końca udało się na przykład twórcom innej książki-dokumentu, „Helter Skelter”. „Tragarze śmierci” to dziennikarska opowieść; miejscami fabularyzowana, ale nigdzie nie zniekształcająca prawdy.

Książka zawiera trzy historie.

Pierwsza to historia Abu Dauda, palestyńskiego terrorysty i jednego z przywódców organizacji „Czarny Wrzesień”, autora planu zamachu na olimpiadzie w Monachium w 1972 roku.  Witold Gadowski i Przemysław Wojciechowski są pierwszymi dziennikarzami, z którymi siedemdziesięciodwuletni Abu Daud po długim korespondowaniu zgodził się porozmawiać. Jej kilkunastostronicowy zapis przemawia do wyobraźni bardziej niż krążące w światowej prasie domysły i plotki. 

Druga – to historia Iljicza Ramireza Sancheza, nazwanego przez prasę „Carlosem” albo „Szakalem”. Sanchez stał się swego czasu inspiracją dla Roberta Ludluma oraz Fredericka Forsytha; Ludlum czyni „Carlosa” antagonistą dla Jasona Bourne’a. Zanim jednak autorzy „przedstawią” nam w wywiadzie samego „Carlosa”, pokażą nam jego długą historię, mozolnie poskładaną w spójną całość. Będziemy im towarzyszyć w poszukiwaniach i w odnajdywaniu w tysiącach tekstów tych kluczowych, które pozwolą na dokładanie kolejnych i kolejnych elementów do terrorystycznej układanki.

Trzecia – to historia powstania i działalności Frakcji Czerwonej Armii, czyli RAF-u. Pokazuje ona w zupełnie innym niż dotąd świetle rewolucję 1968 roku.  

Najbardziej interesujące jest to, co łączy te trzy historie: ich polskie wątki. Tak, jak Douglas Farah skupia się w swoich „Krwawych diamentach” na źródłach finansowania terroryzmu, tak Gadowski i Wojciechowski szukają polskich związków ze światowymi organizacjami terrorystycznymi. Wizyty Abu Dauda w Warszawie, których ślady zachowały się w raportach działania polskich służb PRL-u. Związki Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej ze światowym terroryzmem, o których nie mówi się zbyt wiele. Ślady pobytu przywódców RAF-u na Mazurach, do tej pory pozostające zagadką.   „Wróćcie do lat osiemdziesiątych. Zobaczcie jak w Polsce hodowano arabskich terrorystów i wtedy zrozumiecie skąd to wszystko się wzięło i jak działa do dziś” – mówi dziennikarzom w 2006 roku pewien nie wymieniony z nazwiska informator. O polskich związkach z terroryzmem opowiada też generał Czesław Kiszczak. Gadowski i Wojciechowski odsłaniają te fragmenty naszej historii, które do tej pory były przykryte stertami papierów i o których istnieniu miało pojęcie niewiele osób spoza wąskiego kręgu „wtajemniczonych”. Stawiają też kilka teorii wyjaśniających to milczenie – i znajdują dla nich potwierdzenie w dokumentach i słowach bohaterów przemilczanych historii.

Oprócz trzech historii jest tu też czwarta. To historia samych autorów: dziennikarzy, którzy zdobyli się na realizację interesującego, ale i niebezpiecznego tematu, pokaz śledczego warsztatu i talentu. Wszystkie wydarzenia są opowiadane: autorzy snują historię, działając na wyobraźnię czytelnika. Opowiadają nie tylko o bohaterach swoich reportaży, ale także o sobie: o wrażeniach, emocjach, o trudnościach, jakie towarzyszyły realizacji tematu. Powstaje w ten sposób dokumentacja dokumentacji, opowiadana „przy okazji” metahistoria. Ta narracyjność nadaje książce charakter powieści sensacyjnej, chociaż ani na chwilę nie da się zapomnieć, że opisane wydarzenia miały miejsce w historii - i to całkiem znaczące miejsce.

 

Tragarze śmierci. Polskie związki ze światowym terroryzmem.

Witold Gadowski, Przemysław Wojciechowski

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka

Warszawa 2010

Stron: 368

Udostępnij

Sprawdź, gdzie kupić "Tragarze śmierci" Witold Gadowski, Przemysław Wojciechowski