Kwadrat zemsty, Pieter Aspe

Zemsta w Brugii

Pieter Aspe jest najpopularniejszym autorem kryminałów we Flandrii. Jego powieści – napisał ich dotąd dwadzieścia pięć – osiągnęły nakład prawie dwóch milionów egzemplarzy. Wszystkie łączy główny bohater, inspektor Pieter Van In, a także miejsce akcji: Brugia – miasto w północno-zachodniej Belgii, zwane flamandzką Wenecją.
Kwadrat zemsty to debiut Pietera Aspe. Akcja powieści rozgrywa się w latach dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku. Pieter Van In, inspektor brugijskiej policji, ma rozwikłać sprawę włamania do sklepu jubilerskiego, będącego własnością syna wpływowego bogacza, Ludovica Degroofa. Sprawa nie różniłaby się niczym od innych włamań, gdyby nie to, że sprawcy, zamiast wynieść drogocenności, zniszczyli je. Van In ma tylko dwie wskazówki. Pierwsza z nich to tajemnicza wiadomość pozostawiona przez włamywaczy – kartka z tak zwanym kwadratem templariuszy. Drugą wskazówką jest milczenie Degroofa i jego wysiłki zmierzające do jak najszybszego wyciszenia sprawy. Niedługo później na rodzinę bogacza spadają kolejne nieszczęścia, a ich sprawcy wciąż postępują nietypowo. Van In, mimo wpływów Degroofa i nacisków szefostwa, postanawia odkryć prawdę (wszak jest gliną z krwi i kości, a taki łatwo nie odpuszcza). Pomagają mu w tym piękna, acz niedoświadczona pani prokurator i wierni współpracownicy. Tajemnica, przed którą stają, ma  źródło w dalekiej przeszłości.
Już od pierwszych stron powieści da się zauważyć, że Pieter Aspe potrafi tworzyć ciekawe postaci za pomocą zaledwie kilku słów. Mimo tego, że narracja Kwadratu zemsty skupia się na akcji, czytelnik poznaje całą galerię interesujących bohaterów: od inspektora Van Ina – miłośnika rzeczy pięknych, przez jego szefa – nadętego bufona, brygadiera – geja, po piękną panią prokurator, która za wszelką cenę próbuje ukryć swój brak doświadczenia. Wątkom osobistym autor poświęca niewiele miejsca i wzmiankuje o nich niejako przy okazji, tylko wówczas, gdy jest to w jakiś sposób istotne dla rozwoju akcji; ani razu nie tracimy z oczu intrygi kryminalnej.
Atutem powieści Pietera Aspe jest również obraz Brugii. W Kwadracie zemsty została ona przedstawiona jako malownicze, pełne zabytków miasto, w którym ludzie wciąż coś świętują. Jednak pod tą malowniczą fasadą kryje się bezwzględna walka o wpływy polityczne.
Oczywiście Kwadrat zemsty ma także pewne niedociągnięcia. Czytelnika mogą zaskakiwać niektóre zachowania czy wypowiedzi bohaterów – część jest słabo uzasadniona, inne być może wynikają z osadzenia akcji w innych realiach i tym samym niemożności pełnego ich zrozumienia bez przypisów. Trzeba jednakże pamiętać, że powieść jest debiutem Pietera Aspe. Choć w Polsce nie ukazały się jeszcze kolejne jego książki, liczę na to, że styl pisarza stawał się bardziej wyrazisty, a postaci wiarygodniejsze. Jednak nawet mimo drobnych wad warto po Kwadrat zemsty sięgnąć – do tej pory nie mieliśmy jeszcze w Polsce kryminałów rozgrywających się w tej części Europy.

Ewa Wrona

Kwadrat zemsty
Pieter Aspe
Przekład: Ryszard Turczyn
Videograf II
Chorzów 2011
Liczba stron: 320