Kristina Ohlsson, szwedzka politolog i analityk policyjny, ma na swoim pisarskim koncie cztery powieści, których bohaterką jest pracująca dla policji Fredrika Bergman. Na język polski przetłumaczono dotychczas trzy z nich: „Niechciane”, „Odwet” i – opublikowaną niedawno – „Na skraju ciszy”. Mam sentyment do książek tej autorki, bo „Odwet” był pierwszą powieścią, jaką zrecenzowałam dla Portalu Kryminalnego. Kiedy więc dowiedziałam się, że niebawem ukaże się trzecia książka z Fredriką, ucieszyłam się i postanowiłam natychmiast po nią sięgnąć.

Moja radość nie zniknęła, gdy zaczęłam czytać. Bo powieść „Na skraju ciszy” jest doskonale napisana.  Najpierw uwagę czytelnika zwraca motto – słowa Alfreda Hitchcocka: „Morderstwa w filmach są zwykle czymś prostym, nawet estetycznym. Ja pokazuję, jak trudno jest zabić człowieka i jak bardzo brudna to robota”. Ohlsson udowadnia, że nie użyła słów pioniera suspensu tylko dlatego, że jej się spodobały; znajdziemy w tej książce dowody na to, że morderstwo to faktycznie brudna robota. Ale nie tylko morderstwo – śledztwo również. Sprawia ono bowiem, że życie śledczych już nigdy nie będzie takie jak wcześniej.

Zacznijmy jednak od początku. Może nie chronologicznego, bo historia przedstawiona w powieści sięga czterdziestu lat wstecz, ale od momentu, w którym spotykamy się z Fredriką. Wraca ona z urlopu macierzyńskiego, bo pewien mężczyzna znajduje zakopane w lesie ciało. Szybko okazuje się, że należy ono do zaginionej dwa lata wcześniej studentki, Rebekki. Zespół śledczych – w składzie: Alex Recht, Fredrika Bergman i Peder Rydh – musi odkryć, komu i czym naraziła się sympatyczna dziewczyna, pełna zainteresowań i z mnóstwem przyjaciół. A naraziła się na pewno: morderca poćwiartował jej zwłoki. Historia zbrodni dokonanej na studentce szybko przeradza się w historię wielu zbrodni popełnionych na przestrzeni wielu lat, które łączy jedna postać: Thea Aldrin. Popularna autorka bajek, skazana w latach siedemdziesiątych za zabójstwo ojca swego dziecka. Obecnie mieszkająca w domu spokojnej starości. I od trzydziestu lat milcząca. Rebekka pisała na jej temat pracę magisterską. Ale czy to może mieć jakikolwiek związek z jej śmiercią?

Bohaterzy powieści „Na skraju ciszy” borykają się jednak nie tylko ze śledztwem. Jak często bywa w skandynawskich kryminałach, autorka mocno rozbudowała psychikę postaci i wątki o ich życiu prywatnym. Alex, szef Fredriki, próbuje uporać się ze śmiercią żony i samotnością – i robi to w sposób, który może zagrozić jego karierze. Peder właśnie zaczął odbudowywać niemal całkowicie zrujnowane stosunki z żoną. A Fredrika musi pogodzić się z tym, że Spencer, jej partner, coś ukrywa. I to coś może mieć związek z prowadzonym śledztwem.  Ale w tej powieści właściwie każdy coś ukrywa. Niektórzy ciemne sekrety, inni tylko drobne grzeszki. I trudno dociec, który bohater należy do której grupy, bo wszystko w tej powieści się ze sobą łączy, plącze i mota, wszystko jest ważne. Im dalej, tym więcej wątków i tym trudniej zrozumieć całą historię. Ale to przecież dobrze – czytelnik nie dostaje rozwiązania podanego na tacy, musi trochę pogłówkować, a to daje satysfakcję.

Podoba mi się także konstrukcja powieści Kristiny Ohlsson. Narracja prowadzona z punktu widzenia śledczych przeplata się z fragmentami późniejszych przesłuchań i wspomnieniami Thei Aldrin. Teraźniejszość łączy się więc z przeszłością i przyszłością, by w efektownym zakończeniu wzbudzić w czytelniku mocne, choć mieszane uczucia.

Jest w tej książce wszystko, co lubimy w skandynawskich kryminałach: mroczna zagadka z przeszłości, skomplikowana teraźniejszość i śledczy z problemami. Ale przede wszystkim historia wciągająca tak, że trudno się oderwać. Dlatego szczerze polecam.

Udostępnij