Odliczanie do lęku

Lubię thrillery psychologiczne, lubię, kiedy autor budzi w czytelniku strach – a Sebastian Fitzek jest bez mała mistrzem w tym gatunku.

Fitzek to niemiecki dziennikarz, który jako pisarz debiutował w 2006  roku powieścią „Terapia”. Od tamtej pory wydał już kilkanaście powieści, tłumaczonych na wiele języków obcych (co ciekawe, Fitzek jest jednym z niewielu Niemców, których książki ukazują się w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii). Wszystkie jego książki zostają bestsellerami, nie tylko w rodzimym kraju autora, a każda z nich opowiada inną historię, dlatego czytelnicy mogą sięgać po nie w dowolnej kolejności. „Łamacz dusz” to odświeżone wydanie powieści, którą polscy odbiorcy mogli poznać jako „Klinikę” – teraz w nasze ręce trafiło poprawione tłumaczenie pod oryginalnym tytułem.

Historia opowiedziana w tej książce nie jest przesadnie skomplikowana: pewien profesor przeprowadza eksperyment psychologiczny. Pozornie bardzo łatwy, studenci muszą bowiem tylko przeczytać pewien tekst. Decyduje się na to dwójka młodych ludzi. Poznają w ten sposób Caspara, pacjenta prywatnej kliniki psychiatrycznej, który cierpi na amnezję. Jest Wigilia, media trąbią o Łamaczu – człowieku, który nie zabija swoich ofiar, ale krzywdzi je w trudny do uchwycenia i opisania sposób, doprowadzając do ich śmierci. W wyniku splotu różnych okoliczności klinika zostaje odcięta od świata, jak łatwo się domyślić: z Łamaczem w środku.

Jak już wspomniałam, Fitzek jest autorem thrillerów psychologicznych, w których dominuje atmosfera strachu. W tej powieści dla zbudowania napięcia wykorzystuje znany czytelnikom motyw: grupki ludzi zamkniętej w odciętym od świata budynku razem z okrutnym mordercą. To oczywiście wariacja na temat zagadki zamkniętego pokoju, ale bardziej niż „Dziesięciu Murzynków” Agathy Christie „Łamacz dusz” przypomina filmowy slasher, w którym bohaterowie giną (w bardzo krwawy sposób) jeden za drugim. Powieść zaczyna się zresztą od brutalnej sceny gwałtu, która od razu uświadamia, że pisarz nie będzie się z czytelnikiem cackał, oszczędzając mu brutalności. Ale to akurat zaleta: bez tej brutalności książka nie robiłaby takiego wrażenia na czytelniku. Kolejny plus to zdecydowanie niebanalne wyjaśnienie, co też takiego morderca robi swoim ofiarom. Mimo że kiedy się tego dowiadujemy, napięcie – do tej pory zmuszające do czytania na wstrzymanym oddechu – nieco opada, od powieści wciąż trudno się oderwać. I choć koniec końców okazuje się, że cała fabuła jest nieco wydumana, „Łamacz dusz” pozostaje jedną z tych książek, które wciągają czytelnika od pierwszej strony i nie pozwalają się oderwać do samego końca. To ciągłe napięcie jest też podtrzymywane przez sposób prowadzenia narracji – krótkie, urywane rozdziały ukazujące wydarzenia z perspektywy różnych bohaterów – oraz odliczanie do przełomowego wydarzenia powieści.

Usiłowałam znaleźć również minusy „Łamacza dusz” (żeby nie było, że tylko chwalę). W pierwszej chwili pomyślałam więc, że autor mógłby bardziej postarać się, tworząc bohaterów, bo są mocno schematyczni. Jednak już po kilku rozdziałach uświadomiłam sobie dwie sprawy: po pierwsze, opisy spowolniłoby książkę i zniszczyły to napięcie, które jest jej największą zaletą. Po drugie: to nie jest powieść, której psychologizm polega na tworzeniu rozbudowanych portretów postaci. Co nie zmienia faktu, że wyjaśnienie zagadki tkwi właśnie w psychice bohaterów. No i wpływa na psychikę czytelnika. Innych wad, mimo usiłowań, się nie dopatrzyłam. Krótko mówiąc: polecam.