Głos z przeszłości

Jefferson Bass to pseudonim skrywający pisarski duet. Jon Jefferson jest dziennikarzem oraz współtwórcą filmów dokumentalnych, natomiast Bill Bass znany jest przede wszystkim z założenia pierwszego na świecie ośrodka badań nad rozkładem ludzkich zwłok – „trupiej farmy”. Ośrodek założony przez tego wybitnego specjalistę medycyny sądowej, przyczynił się do znacznego rozwoju wiedzy na temat etapów rozkładu ludzkiego ciała, niejednokrotnie wykorzystywanej w sprawach kryminalnych. Powyższy duet ma na swoim koncie książkę opisującą pracę oraz kulisy powstawania „trupiej farmy”. Tym razem Jefferson i Bass napisali książkę kryminalną. Ale w intrygę wpletli fakty historyczne oraz bogatą wiedzę z zakresu antropologii sądowej.

W miasteczku Oak Ridge znaleziono zwłoki mężczyzny. Na miejsce zostaje wezwany antropolog sądowy Bill Brockton, który jest jednocześnie naukowcem pracującym na „trupiej farmie”. Wraz ze swoją asystentką Mirandą stawia się na miejscu zbrodni i próbuje przyjrzeć się zwłokom. Nie jest to proste zadanie, ponieważ ciało znajduje się w skutym lodem basenie. Brockton używa więc piły, którą przezornie wziął ze sobą, aby wydobyć, a raczej wykroić ciało z basenu. Kiedy mu się to udaje, jadą z Mirandą do prosektorium, aby przy pomocy innego lekarza sądowego zbadać denata. Okazuje się, że śmierć mężczyzny, którego lekarze identyfikują jako Leonarda Novaka, naukowca biorącego czynny udział w projekcie Manhattan, była okrutna i bolesna. Niebezpieczeństwo może zagrażać także Brocktonowi, Mirandzie oraz Garcii, lekarzowi, który miał największą styczność z ciałem Novaka. Rozpoczyna się więc rozwiązywanie zagadki: kto i dlaczego zabił starego naukowca?

Dwóch autorów tłem historycznym swojej książki uczyniło drugą wojnę światową oraz kulisy tzw. projektu Manhattan, dotyczącego konstrukcji bomby atomowej. Na wierzch wychodzą więc zapomniane sprawy z przeszłości. Jest miłość, rozczarowanie oraz pewna afera szpiegowska. Narracja jest pierwszoosobowa – prowadzi ją doktor Brockton, który okazuje się człowiekiem nie tylko dobrze znającym się na swoim fachu, ale także dowcipnym i interesującym narratorem. Nie da się ukryć, że pierwowzorem tej postaci jest sam Bill Bass. W ogóle wszyscy bohaterowie książki to postacie charakterystyczne. Część ma swoje pierwowzory w rzeczywistości, inni to postaci całkowicie fikcyjne, ale pojawiają się w tej powieści również osoby żyjące naprawdę – dotyczy to zwłaszcza naukowców pracujących nad projektem.

Już przy pierwszej książce o „trupiej farmie” dało się odczuć, że Bill Bass jest niezwykłym gawędziarzem. W „Kościach zdrady” również jest to wyczuwalne. Jednak tym razem opowieści nie snuje Bill Brockton, jak by się mogło wydawać, ale pewna leciwa staruszka o imieniu Beatrice. Jej historie nie tylko ubarwiają główny wątek, wnoszą także powiew dawnych czasów i przyśpieszają akcję, która właściwie snuje się bez większych zwrotów i zaskoczeń.

Przeczytawszy kilka pierwszych rozdziałów, byłam sceptycznie nastawiona do tej książki. Przede wszystkim odnosiłam wrażenie, że nadmiar naukowych szczegółów zdominuje akcję. W miarę czytania jednak szczegóły stawały się dodatkowymi smaczkami, a akcja snuła się w swoim nieśpiesznym tempie. Sama intryga nie zaskakuje odkrywczością, motywacja zabójcy też nie jest zbyt zaskakująca, ciekawe jednak okazuje się tło historyczne oraz przemycone szczegóły z zakresu antropologii sądowej. Warto więc poświęcić „Kościom zdrady” wieczór.

Ewelina Dyda

Kości zdrady
Jefferson Bass
Przekład: Tatiana Grzegorzewska
Wydawnictwo Dolnośląskie
Wrocław 2014