Okiem bibliotekarza: C.J. Sansom, Rebelia

Królewski prawnik na tropie

Angielski historyk C.J. Sansom jest autorem niezwykle interesującego cyklu powieści sensacyjnych dziejących się w czasach panowania Henryka VIII, których głównym bohaterem uczynił królewskiego prawnika Matthew Shardlake’a. Już pierwsza powieść cyklu, zatytułowana „Komisarz”, wzbudziła wielkie zainteresowanie czytelników, za drugą, „Alchemik”, autor otrzymał nagrodę Crime Writers Association. „Rebelia” jest trzecią częścią tej serii. Tym razem Matthew Shardlake, prawnik królewski znany z zamiłowania do rozwiązywania zagadek kryminalnych, trafia do Yorku z tajną misją, zleconą mu przez arcybiskupa Canterbury Tomasza Cranmera.

Po wojnie Dwóch Róż i okrutnych czasach panowania Ryszarda III do władzy dochodzi dynastia Tudorów, która będzie rządzić Anglią przez następne 118 lat. Gdy na tronie zasiada syn Henryka VII, Anglia rośnie w siłę, przybywa jej zamorskich kolonii. Henryk VIII, znakomity strateg i polityk, dobrze wykształcony monarcha, potrafi pisać wiersze, kocha piękne kobiety, ale słynie też z okrucieństwa. Akcja powieści „Rebelia” rozgrywa się w 1541 roku, w czwartej dekadzie jego panowania. Czasy są niespokojne, przeciwnicy reformy anglikańskiej działają w tajnych stowarzyszeniach, a twierdza Tower ma wielu lokatorów. Shardlake wyrusza z Londynu wraz ze swoim asystentem Jackiem Barackiem. Mają przywieźć z Yorku sir Edwarda Brodericka, który być może posiada jakieś ważne informacje. Jednak jak dotąd nikomu nie udało się ich z niego wydobyć. Tomasz Cranmer uważa, że w Tower poradzą sobie z nim znakomicie. Do tego czasu jednak sir Broderick ma być cały i zdrowy, a Shardlake ma tego dopilnować i dowieźć więźnia do Londynu w jednym kawałku. Na miejscu okazuje się jednak, że nie będzie to łatwe. York szykuje się na przyjęcie królewskiego orszaku złożonego z trzech tysięcy konnych. W mieście panuje zamieszanie związane z budową pawilonów, w których król Henryk VIII będzie mógł się zatrzymać, by wypocząć po podróży oraz przyjąć od swoich prawników petycje i rozpatrzyć sprawy miejscowej ludności. Chodzi o ziemie, które pozostały po likwidacji klasztorów. Nic jednak nie idzie tak, jak trzeba. Shardlake i Barack stają się świadkami śmierci szklarza, którego dopiero co poznali, trafiają też w sam środek intryg rodem z królewskiego dworu. Ktoś nastaje na życie sir Brodericka, a Shardlake odkrywa tajne dokumenty, zanim jednak uda mu się je odczytać, dokumenty giną, a on sam znajduje się w tarapatach. Barack poznaje piękną dwórkę, a owa znajomość przysporzy obu panom kłopotów. Intrygi piętrzą się jedna za drugą, przybywa kolejnych zagadek...

Sansom ma szczęście do polskich tłumaczy, a my, czytelnicy, mamy tym większą przyjemność z czytania. Wszyscy miłośnicy historycznych kryminałów będą usatysfakcjonowani. Akcja toczy się wartko, a w powieści występuje wiele autentycznych postaci. Sama intryga również opiera się na wydarzeniach historycznych, o czym zresztą autor donosi w posłowiu. Powieści Sansoma mają wiele zalet, bo to nie tylko świetna literatura sensacyjna. Historyk znakomicie kreśli mroczną atmosferę tamtych czasów, dając nam też sporą dawkę wiedzy historycznej o epoce Tudorów, podlaną pysznym kryminalnym sosem.

Grażyna B. Groyecka

Rebelia
C.J. Sansom
Przekład: Zbigniew Kościuk
Wydawnictwo Albatros
Warszawa 2012