Pan Mercedes, Stephen King

Autor: Ewa Dąbrowska
Data publikacji: 11 lipca 2014

Pan Mercedes

Autor: Stephen King
Przekład: Danuta Górska
Wydawnictwo: Albatros
Premiera: 04 czerwca 2014
Liczba stron: 576

Kryminał według Kinga

„Pan Mercedes” jest reklamowany jako „debiut Stephena Kinga w gatunku kryminału detektywistycznego”. Fakt: domeną amerykańskiego pisarza są powieści grozy i horrory, w które niekiedy tylko wplata elementy charakterystyczne dla kryminału (za przykład mogą tu posłużyć „Czarnym dom” czy jedna z nowszych powieści pisarza, „Joyland”). King jednak zmierzył się już kiedyś z twarzą w twarz z kryminałem, tworząc powieść „Colorado Kid”. Tyle że ta walka raczej nie zakończyła się jego wygraną. Ale „Pan Mercedes” to powieść całkiem inna: napisana z rozmachem, pełnymi garściami czerpiąca z gatunkowych wzorów. I bez wątpienia udana.

Jest rok 2009. W jednym z nękanych kryzysem amerykańskich miast ludzie tłumnie przybywają na lokalne targi pracy już na kilka godzin przed ich otwarciem. Nagle w oczekujących na lepsze życie wjeżdża szary mercedes, zabijając osiem osób, a kilkanaście raniąc. To nie przypadek – kierowca po dokonanej masakrze znika, a policja nie potrafi go odnaleźć. Mija kilka lat. Emerytowany detektyw K. William Hodges, wcześniej prowadzący sprawę „Pana Mercedesa”, przestał cieszyć się życiem, a wizja samobójczej śmierci coraz bardziej go pociąga. Wszystko się zmienia, kiedy dostaje list od sprawcy masakry. Postanawia go odnaleźć. I tak zaczyna się pościg za szaleńcem.

Stephen King bardzo sprawnie operuje schematami. Główny bohater to pogrążony w marazmie policjant na emeryturze, przekonany o własnej bezsilności i nieprzydatności. Jego życie zdominowała nuda, której konsekwencją są myśli samobójcze. List od zabójcy zmienia wszystko: daje mu cel, do którego może dążyć. Niemal równorzędnym bohaterem powieści jest właśnie ów zabójca. Czytelnicy szybko dowiadują się, kim on jest, co robi na co dzień, co skłoniło go do zaatakowania ludzi i co jeszcze planuje. Rozdziały prowadzone z perspektywy Brady’ego Hartsfielda pokazują, że ten mieszkaniec Elm Street (sic!) to ktoś z trudną przeszłością, ktoś, kto „chce się odegrać na świecie, który uczynił go takim, jaki jest” – a uczynił go socjopatą i psychopatą. Niewiele różni się więc od większości powieściowych morderców. Również drugoplanowi bohaterowie – „pomocnicy” Hodgesa w śledztwie: inteligentny czarnoskóry nastolatek i niezrównoważona psychicznie genialna hakerka – budzą odległe skojarzenia, nie tylko książkowe. Wreszcie sama akcja: pościg za zabójcą, próba uprzedzenia jego kolejnego kroku (co jest trudne, bo sprawca sam nie zawsze wie, co chce zrobić), nieprzewidziane zwroty akcji – nie ma w sobie nic, czego byśmy już wcześniej nie zaobserwowali w tej czy innej powieści kryminalnej.

A jednak owa schematyczność nie wybija się na pierwszy plan. Z kilku powodów. Po pierwsze: styl Kinga, który można podsumować jako połączenie prostoty i potoczystości, zdecydowanie ułatwia odbiór, a żywe dialogi sprawiają uciechę. Po drugie: autor tworzy autentyczne postaci z lekkością, której wielu może mu zazdrościć. Owszem, podczas lektury towarzyszyła mi świadomość, że poznałam już kiedyś podobnych bohaterów, ale i tak z ciekawością śledziłam losy Hodgesa i trzymałam kciuki za złapanie Brady’ego. Mało tego: coraz mocniej wciągały mnie ich losy, a na wszelkie nieprawdopodobieństwa fabuły przymykałam oko, ciekawa, co będzie dalej. I po trzecie: uwagę zwraca wyraziste społeczne tło powieści. Tworzy je wplatany jakby mimochodem, sugestywny obraz Ameryki pełnej kontrastów, z jednej strony nękanej kryzysem (i tę część King opisuje ze współczuciem), z drugiej – pełnej bogaczy (których dotyka żądło ironii).

Leitmotivem wszystkich powieści Stephena Kinga jest zło. Czasami reprezentowane przez duchy, dziwne stworzenia, innym razem objawiające się w złowieszczym psie, samochodzie czy dziwnych przedmiotach. W „Panu Mercedesie” zło jest najbliższe rzeczywistości: siedzi w człowieku. Takim, którego mijamy codziennie z uśmiechem na twarzy. I choć ta świadomość przeraża bardziej niż niejeden horror, najnowsza powieść amerykańskiego pisarza ma w sobie pewną lekkość. Kingowi udało się więc stworzyć kryminał idealny na wakacje: niezbyt ciężki, niezbyt skomplikowany, niezbyt mroczny, a jednak przyjemnie wciągający.

Udostępnij

Sprawdź, gdzie kupić "Pan Mercedes" Stephen King

PRZECZYTAJ TAKŻE

RECENZJA

Holly, Stephen King

Tym razem Stephen King nie straszy, przynajmniej nie w typowy dla siebie sposób.

23 października 2023

NOWOŚĆ

Holly, Stephen King

Ukochana bohaterka Stephena Kinga wyrusza w pościg za najbardziej przerażającymi ze wszystkich jej dotychczasowych przeciwników.

19 września 2023

NOWOŚĆ

Później, Stephen King

Czasami dorastać znaczy stanąć twarzą w twarz z demonami, które cię prześladują.

29 marca 2021

NOWOŚĆ

Jest krew..., Stephen King

„Jest krew...” to cztery nowe, znakomite opowieści Stephena Kinga.

29 kwietnia 2020

RECENZJA

To, Stephen King

Jeśli nie czytaliście jeszcze tej słusznie uznawanej za jedną z najlepszych powieści Kinga, nadróbcie to jak najszybciej – naprawdę warto!

08 września 2017

RECENZJA

Koniec warty, Stephen King

W „Końcu warty” pisarz wrócił do tego, z czego jest najbardziej znany i za co kochają go czytelnicy na całym świecie: do elementów paranormalnych.

04 lipca 2016

NOWOŚĆ

Koniec warty, Stephen King

To już dziś! Swoją premierę ma "Koniec warty" - zamknięcie kryminalnej trylogii Stephena Kinga, której bohaterem jest emerytowany detektyw Bill Hodges.

08 czerwca 2016

NOWOŚĆ

Lśnienie, Stephen King (audiobook)

W czwartek premierę miało "Lśnienie" Stephena Kinga - w wersji audio. To pierwszy horror w formie superprodukcji zrealizowany przez polski serwis audiobookowy Audioteka. W ...

25 kwietnia 2016

NOWOŚĆ

Bazar złych snów, Stephen King

W „Bazarze złych snów” Stephen King zebrał swoje najnowsze opowiadania. Każdy utwór poprzedzony jest krótkim wstępem przedstawiającym jego genezę.

06 listopada 2015

NOWOŚĆ

Znalezione nie kradzione, Stephen King

Od dziś na księgarnianych półkach znajdziecie "Znalezione nie kradzione" - kontynuację „pierwszego kryminału detektywistycznego” w twórczości Stephena Kinga, czyli ...

10 czerwca 2015

RECENZJA

Znalezione nie kradzione, Stephen King

W „Panu Mercedesie” amerykański pisarz bardzo sprawnie operował znanymi już schematami, właściwie budując z nich powieść – tutaj natomiast wykracza poza schematy i ...

08 czerwca 2015

NOWOŚĆ

Uciekinier, Stephen King

Od dziś w księgarniach znajdziecie piąte już wydanie powieści "Uciekinier" Stephena Kinga - dysptopijnej wizji przyszłości, w której brutalne teleturnieje i reality shows ...

01 kwietnia 2015

NOWOŚĆ

Przebudzenie, Stephen King

Swoją polską premierę ma dziś najnowsza powieść Stephena Kinga - "Przebudzenie". To mroczna, elektryzująca powieść o tym, co może istnieć po drugiej stronie życia.

13 listopada 2014

NOWOŚĆ

Wznowienia powieści Kinga

Radosne wieści dla fanów twórczości Stephena Kinga - od zeszłego tygodnia ukazały się wznowienia aż pięciu powieści mistrza horroru. "Bezsenność", "To", "Cujo", ...

11 sierpnia 2014

NOWOŚĆ

Pan Mercedes, Stephen King

"Pan Mercedes" to najnowsza, wyczekiwana przez fanów powieść Stephena Kinga. To także debiut pisarza w gatunku kryminału detektywistycznego. Premiera już jutro.

03 czerwca 2014

RECENZJA

Doktor Sen, Stephen King

Zmierzyć się z kontynuacją powieści uwielbianej przez czytelników to nie lada wyzwanie. Według mnie Kingowi się udało. 

27 września 2013

NOWOŚĆ

Doktor Sen, Stephen King

Jesteście fanami twórczości Stephena Kinga? Pamiętacie małego chłopca obdarzonego niezwykłą mocą? Chłopca nękanego przez duchy? Chłopca uwięzionego w odludnym hotelu ...

24 września 2013

NOWOŚĆ

Zielona mila, Stephen King

A może powrót do klasyki? "Zielona mila" to jedna z najsłynniejszych powieści Stephena Kinga. Tydzień temu ukazało się już siódme jej wydanie.

09 sierpnia 2013

NOWOŚĆ

Uciekinier, Stephen King

"Uciekinier" Stephena Kinga to przerażająca wizja Ameryki ze zdegradowanym środowiskiem naturalnym, wyraźnym podziałem na dwie klasy społeczne (biednych oraz bogatych) i ...

06 sierpnia 2013

RECENZJA

Joyland, Stephen King

Według wydawcy "Joyland" to „jednocześnie kryminał, horror i słodko-gorzka opowieść o dojrzewaniu”. Niestety, po lekturze nie mogę się z tym zgodzić.

21 czerwca 2013

NOWOŚĆ

Joyland, Stephen King

"Joyland", najnowsza powieść mistrza grozy Stephena Kinga, światową premierę miała zaledwie dwa dni temu, a już dziś trafiła do polskich księgarń.

06 czerwca 2013

NOWOŚĆ

Podpalaczka, Stephen King

Stephen King jest bez wątpienia jednym z najsłynniejszych autorów powieści grozy. Nie dziwią więc kolejne wznowienia jego książek. Tym razem doczekała się go ...

30 kwietnia 2013

RECENZJA

Opowieści makabryczne, Stephen King

I wszelkie rozwiązania grozy są tu utarte, klasyczne, wyjęte z almanachów gatunku – groza tu przeważnie bawi, daje gorzki humor i – gorzką, społeczną satyrę. King ...

14 marca 2008

NOWOŚĆ

Buick 8, Stephen King

W sprzedaży od 12 XII.

12 grudnia 2007

NOWOŚĆ

Nocna zmiana, Stephen King

Już w sprzedaży (28-29.IX)

30 listopada 2007

RECENZJA

Colorado Kid, Stephen King

Trzeba nadmienić, że stosując przy tej powieści wartościujący termin krytycznoliteracki „lichota”, używam go relatywnie. To znaczy: na poziomie, do którego ...

12 października 2007