Powieść obyczajowa z wątkiem kryminalnym w tle
Louise Rick jest bohaterką pięciu powieści duńskiej autorki Sary Blaedel. Jako policjantka zmaga się nie tylko z problemami zawodowymi, ale również z troskami dnia codziennego. W „Bogini zemsty”, najnowszej części cyklu, główna bohaterka wprawdzie prowadzi śledztwo, ale widzimy ją najczęściej głównie przez pryzmat jej pozazawodowej codzienności. Stąd ostatnią powieść duńskiej pisarki odbieram bardziej jako powieść obyczajową z wątkiem kryminalnym w tle niż typowy kryminał.
Autorka, Sara Blaedel, urodziła się i wychowała w Kopenhadze. Obecnie jest dziennikarką prasową i telewizyjną, ale karierę zawodową zaczynała jako kelnerka. Z wykształcenia jest grafikiem. Założyła również wydawnictwo publikujące głównie zagraniczne kryminały. Jako pisarka zadebiutowała pierwszą częścią cyklu o Louise Rick, zatytułowaną „Handlarz śmiercią”. Do wielbicielek kryminałów Sary Blaedel zalicza się Camilla Läckberg, która swoim nazwiskiem rekomenduje każdy kolejny tom duńskiej autorki.
Prolog piątej części wprowadza nas do prymitywnego pomieszczenia klubowego, w którym kilku chłopców ogląda film z zabójstwem na żywo. Chłopcy piją piwo i wyraźnie emocjonują się oglądanym obrazem. Następnie przechodzimy do właściwej akcji. W jednym z żeglarskich klubów ma się odbyć impreza dla dwunastolatków. W jej organizację zaangażowani są sami zainteresowani i ich rodzice. Kiedy impreza się rozpoczyna, dochodzi do niespodziewanego incydentu: do klubu wdzierają się starsi chłopcy, którzy psują atmosferę radosnej zabawy. Jedyną dorosłą osobą jest matka jednej z dziewczynek. Kobieta, próbując powstrzymać nieproszonych gości, zostaje brutalnie pobita. Jej córka wybiega na zewnątrz w poszukiwaniu pomocy. Goni ją jeden z chłopców, dziewczyna wpada pod nadjeżdżający samochód. Przewieziona do szpitala, umiera. Sprawą zajmuje się Louise Rick. Śledztwo początkowo ma jedynie ustalić sprawców zajścia. Z czasem jednak dochodzą kolejne fakty, giną kolejne osoby, co sprawia, że i śledztwo, i sama powieść stają się wielowątkowe.
Głównym tematem książki jest miłość rodzicielska, różne jej odmiany oraz miara poświęcenia, na jakie stać rodzica, któremu umarło dziecko. Mamy tu matkę, której dziecko zginęło w wypadku, ojca, którego syn spłonął żywcem. Ale przez to, że Louise Rick opiekuje się osieroconym chłopcem, poruszony został także problem przybranego rodzicielstwa, a nawet szerzej: relacji dorosły–dziecko. Blaedel w bardzo sprawny sposób opisuje również żałobę po stracie dziecka oraz system państwowej opieki, dość efektywnie reagujący w takich sytuacjach: poszkodowani od razu otrzymują pomoc psychologa. Jednocześnie pisarka stara się pokazać, że korzystanie z pomocy psychologa czy psychiatry nie powinno zawstydzać. Lousie Rick, pracując w policji, także niejednokrotnie korzystała z takiej formy pomocy.
Ale kreowanie powiązań w „Bogini zemsty” nie ogranicza się tylko do relacji dziecko–rodzic. Mamy tu także związki międzyludzkie oparte na miłości czy przyjaźni między mężczyzną i kobietą. Jedne są przygodne, inne dłuższe, ale pozbawione zobowiązań, w innych, głównie małżeńskich, jedno z partnerów bywa zupełnie nieobecne. Trzeba więc przyznać, że warstwę obyczajową autorka odmalowała ze szczególnym zmysłem obserwatorskim.
Kiedy jednak porównuję książkę Sary Blaedel z ostatnio czytanymi kryminałami („Kruchym lodem” Anny Jansson czy „Synem” Jo Nesbø), to porównanie zdecydowanie wypada na niekorzyść Blaedel. Wymienione przeze mnie tytuły również poruszają problem relacji dziecko–rodzic, ale robią to w sposób oryginalny, pozostający w pamięci na długo po lekturze. „Bogini zemsty” jest natomiast książką napisaną poprawnie, lekką w odbiorze, ale pozbawioną charakterystycznego piętna. Jestem pewna, że wśród kryminałów z Północy znajdziecie mnóstwo bohaterek podobnych do Louise Rick. W tym sensie „Bogini zemsty” jest powieścią schematyczną i na dłuższą metę ginącą w gąszczu podobnych sobie lektur.
Ewelina Dyda
Bogini zemsty
Sara Blaedel
Przekład: Iwona Zimnicka
Wydawnictwo Prószyński i S-ka
Warszawa 2014
Udostępnij
Sprawdź, gdzie kupić "Bogini zemsty" Sara Blaedel
Niestety nie znaleźliśmy obecnie żadnych ofert kupna tej książki.