Odcienie prawdy

David Baldacci stał się sławnym autorem już po pierwszej powieści, zatytułowanej „Władza absolutna”. Zapewne przyczynił się do tego Clint Eastwood, który na jej podstawie zrealizował znakomity film. Ale z drugiej strony trzeba uczciwie przyznać, że Baldacci jest mistrzem w swoim fachu – pisze tak, że jego książki czyta się w ciągu kilku godzin, bo po prostu nie można się od nich oderwać. Nie inaczej jest z „Dowodem prawdy”. Powieść stanowi mieszankę thrillera prawniczego i political fiction. Autor porusza w niej sprawy ważne, a nie zawsze chętnie podejmowane przez Amerykanów. I nie chodzi mi o kwestie rasowe, chociaż i ten bolesny problem przewija się przez karty powieści, ale o to, co dzieje się w armii Stanów Zjednoczonych, a co stanowi podstawę całej historii. Nie mamy jednak bezpośrednio do czynienia z wojskiem. Oto Rufus Harms, czarnoskóry więzień, od 25 lat odbywający karę w więzieniu wojskowym – wielki, groźnie wyglądający mężczyzna – nagle postanawia złożyć w swojej sprawie apelację. Po tylu latach! Ale widać ma powody. Szybko okazuje się, że powody są bardziej niż konkretne, a prawnicy, którzy zechcą zająć się sprawą, bardzo źle na tym wyjdą.

Jest w tej powieści spory dramatyzm sytuacyjny i są bohaterowie, których trudno by nazwać „bohaterami”. Baldacci nie pozostawia nam, czytelnikom, żadnych złudzeń: zbrodnia jest możliwa w każdym środowisku, ale nie to jest najgorsze – wszak wiadomo, że ludzie są rozmaici, bez względu na to jakie piastują stanowiska. Najgorsze, że ci ze świecznika nie zawsze ponoszą karę za swoje czyny, ba, gorzej nawet: za nich ponoszą czasem konsekwencje biedniejsi, bez znajomości, także ci o innym niż biały kolorze skóry. Autor podważa naszą wiarę w najwyższe urzędy państwowe, sądy. W przypadku tej powieści powiedzenie, że „każdy ma jakiegoś trupa w szafie”, jest jak najbardziej adekwatne.

Do głosu dochodzą tajemnice z przeszłości wielu osób, które zajmują najwyższe stanowiska w urzędach administracji państwowej. Dokumenty zniknęły w archiwach niedostępnych nie tylko dla zwykłego śmiertelnika, ale i dla policjanta. Jednak są jeszcze na tym świecie uczciwi gliniarze i prawnicy. Detektyw Chandler dołoży wszelkich starań, aby sprawiedliwości stało się zadość, bez względu na to, kogo będą dotyczyć oskarżenia. A prawnicy bracia Michael i John Fiske oraz mecenas Rider walnie się do tego przyczynią, chociaż poniosą tragiczne konsekwencje.

David Baldacci wychował się na południu Stanów Zjednoczonych, toteż zna doskonale mentalność ludzi z tamtych stron i ich uprzedzenia wobec Afroamerykanów. Poza tym jest prawnikiem, który dziewięć lat pracował w Waszyngtonie, zdążył więc nieźle poznać stosunki panujące wśród elit władzy. W powieściach tego autora istotna jest warstwa psychologiczno-obyczajowa: stosunki międzyludzkie, więzy rodzinne odgrywają ważną rolę w przebiegu wydarzeń. Bohaterowie zmagają się z problemami natury duchowej, co nie ułatwia im życia, a zdarza się, że przeszkadza w pracy. Na gmachu Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych znajduje się napis: „Równa sprawiedliwość w obliczu prawa”. Cóż, po przeczytaniu powieści Davida Baldacciego będziemy mieć wobec niego uzasadnione wątpliwości.

Udostępnij