Cormoran i demony przeszłości

O tym, że pod pseudonimem Robert Galbraith kryje się J.K. Rowling, wiedzą już chyba wszyscy czytelnicy kryminałów. Autorka cyklu o Harrym Potterze, bodaj najsłynniejszym obecnie czarodzieju świata, powołała do życia również Cormorana Strike’a, prywatnego detektywa, którego życie nigdy nie było usłane różami – jako syn groupie miał trudne dzieciństwo, młodość spędził w wojsku, gdzie stracił nogę, a teraz jego agencja ledwo wiąże koniec z końcem. „Żniwa zła” to już trzecia opowieść o przygodach Strike’a i jego asystentki Robin Ellacott.

Historia rozpoczyna się od tego, że do biura Cormorana ktoś przysyła nogę. Prawdziwą, odciętą człowiekowi, a konkretnie: młodej dziewczynie. Detektyw ma kilku podejrzanych, ludzi, których kiedyś spotkał na swojej drodze i którzy uważają go za przyczynę swoich nieszczęść. Wkrótce dochodzi do kolejnych morderstw. Wiadomo, że sprawca jest jeden i to ten sam człowiek, który przysłał Strike’owi makabryczny prezent. Detektyw musi więc zmierzyć się z własną przeszłością (tym bardziej że policyjne śledztwo nie jest prowadzone zbyt wnikliwie). Pomoże mu w tym nieodłączna asystentka – i to nie tylko dlatego, że taka jest jej praca. Wszak morderca obrał sobie za cel zniszczenie Strike’a, a idealnym do tego środkiem jest właśnie Robin.

Zacznijmy od stylu pisarki. Najbardziej rzuca się w oczy rozbuchana wręcz opisowość powieści. Znajdziemy w „Żniwach zła” całe mnóstwo szczegółów, i to niekoniecznie ważnych dla intrygi. O ile bowiem dla informacji o przeszłości Strike’a czy nawet, wbrew pozorom, o narzeczeńskich kłopotach Robin da się tu znaleźć uzasadnienie, nie bardzo rozumiem dokładne opisy uliczek, którymi przechadza się Strike, jego posiłków czy postaci, które pojawiają się tylko na chwilę, by następnie zniknąć i już więcej nie powrócić. Oczywiście ma to pewną zaletę: tak wnikliwy opis przedstawionej rzeczywistości pozwala czytelnikowi poczuć się jej częścią. Ale też, nie da się ukryć, momentami po prostu nuży. I siłą rzeczy spowalnia akcję, bo opisowość i dynamika rzadko nie idą w parze.

Na szczęście jednak nie jest tak, że „Żniwa zła” nudzą – autorka całkiem zgrabnie utkała intrygę kryminalną. Już w pierwszej scenie poznajemy człowieka, który chce się zemścić na detektywie. On sam ma kilku podejrzanych, czytelnik razem z nim wędruje więc po Londynie (i nie tylko) w ich poszukiwaniu. A w międzyczasie poznaje perypetie Robin związane ze zbliżającym się ślubem, wysłuchuje jej kłótni z narzeczonym, próbuje zrozumieć źródła napięcia między detektywem a jego asystentką… Tak dokładnie przedstawienie bohaterów, ich problemów i uczuć, czyni ich bardzo wiarygodnymi i pozwala ich polubić. Szkoda tylko, że autorka poświęciła uwagę wyłącznie tej dwójce. Sylwetki negatywnych postaci, których na kartach tej powieści pojawia się kilka, są bardzo schematyczne, w przeciwieństwie do wielowymiarowych Strike’a i Robin. To takie klasyczne czarne charaktery – żaden z nich nie ma w sobie nawet jednej pozytywnej cechy. Podkreślają to wplatane między rozdziały o poczynaniach Strike’a fragmenty prowadzone z perspektywy mordercy, do bólu wręcz sztampowe.

W opisie wydawcy czytamy: „Piekielnie zmyślny kryminał, ale też wciągająca historia mężczyzny i kobiety, którzy znaleźli się na rozdrożu w życiu zawodowym i prywatnym”. Moim zdaniem więcej tu tej drugiej części – opowieści o dwójce ludzi i ich życiowych perypetiach. Ciekawej opowieści, na pewno. Ale przez tak mocny nacisk na ich życie prywatne, nie na prowadzone śledztwo, giną gdzieś poruszane w tej książce trudne tematy, takie jak pedofilia czy gwałt. Nie wytrzymują konkurencji z przedślubnymi perypetiami Robin. Koniec końców uważam jednak, że „Żniwa zła” to faktycznie zmyślny kryminał. Może nie piekielnie, ale na pewno przyzwoicie.

 

Udostępnij