Dzieciaki na tropie

Pewnie już kiedyś wspominałam, od czego zaczęła się moja przygoda z kryminałami. Otóż jako dziecko dostałam w prezencie książki Joanny Chmielewskiej z serii o Janeczce i Pawełku oraz ich nadzwyczaj mądrym psie Chabrze. Rezolutne rodzeństwo wpada w nich na trop różnych afer – między innymi złodziei samochodów i fałszerzy pieniędzy – i, rzecz jasna, mocno przyczynia się do ich rozwikłania. Niedawno na polskim rynku ukazały się minipowieści kryminalne dla młodych czytelników, których autorem jest norweski pisarz Jørn Lier Horst. Pomysł jest oczywiście podobny: w serii „CLUE” trójka młodych przyjaciół wplątuje się w różne tajemnice i rozwiązuje je. Ciekawość kazała mi zapoznać się z dwiema pierwszymi pozycjami cyklu.

W pierwszej części, zatytułowanej „Zagadka Salamandry”, poznajemy młodych bohaterów. Cecilia, Leo, Une i jej pies Egon mieszkają nad malowniczą Zatoką Okrętów; Cecilia i Leo w pensjonacie Perła, którego dyrektorem jest ojciec dziewczynki, Une w pobliżu. Pewnego dnia morze wyrzuca na brzeg ciało mężczyzny z tatuażem. W tym samym czasie w pensjonacie zamieszkują tajemniczy goście. Czy obie sprawy mają ze sobą jakiś związek? Z kolei w „Zagadce Zegara Maltańskiego” przyjaciele wpadają na trop tytułowego zegara, zrabowanego ze sklepu jubilerskiego w Oslo. Wart ponad pięć milionów koron unikat mógł zostać ukryty właśnie gdzieś w Zatoce Okrętów, skąd pochodził jeden ze schwytanych złodziei. Znajdziemy także w „CLUE” zagadkę, która łączy wszystkie części serii. Otóż matka Cecilii jakiś czas temu zginęła – morze wyrzuciło na brzeg jej ciało. Nie wiadomo, jak do tego doszło. Każda książka przynosi kolejne informacje na ten temat, wciąż jednak nie wyjaśniając tajemnicy. Czy w końcu uda się ją rozwikłać?

A skąd w ogóle wzięła się nazwa serii? Po pierwsze – od imion głównych bohaterów: Cecilii, Leo, Une i Egona. Po drugie: od angielskiego słowa „clue”, oznaczającego wskazówkę, trop, który prowadzi do rozwiązania zagadki. W minipowieściach Horsta takimi wskazówkami są tatuaże, mapy, rysunki, liściki… Wszystko to, co służy za pomoc również w „dorosłych” śledztwach. Tematycznie seria nie odbiega bowiem wcale od powieści kryminalnych dla dorosłych – są tu prawdziwe przestępstwa i prawdziwi przestępcy. Różni się jedynie poziomem skomplikowania fabuły i stylem, które Horst dostosował do poziomu młodego czytelnika. Znajdziemy tu więc krótkie rozdziały ułatwiające czytanie, prosty, pozbawiony zbędnych opisów język (ale autor wcale nie ucieka na przykład przed opisem zwłok, choć oczywiście nie epatuje makabrą), a także mnóstwo dialogów, które dynamizują akcję. Nie znajdziemy za to w serii „CLUE” ilustracji (poza znajdującymi się we wnętrzu okładki mapą Zatoki Okrętów i planem pensjonatu Perła). Ale to kwestia założonego wieku odbiorcy – według mnie są nim dzieci w wieku ośmiu-dwunastu lat, które doskonale potrafią obyć się bez wzbogacających książkę rysunków. Trzeba też dodać, że książek wcale nie trzeba czytać po kolei – na skrzydełku okładki w każdej części pojawia się krótki opis głównych bohaterów cyklu, nikt zatem nie powinien się pogubić.

Warto wspomnieć, że każda z książek w serii ma wartość edukacyjną. Konkretnie: filozoficzną. Autor odwołuje się w tych minipowieściach do najsłynniejszych filozofów świata (w „Zagadce Salamandry” do Sokratesa, w „Zagadce Zegara Maltańskiego” do Świętego Augustyna z Hippony), w przystępny sposób wyjaśniając młodym czytelnikom ich  poglądy. Czyni to dwojako: ustami Starego Tima – niejako mentora dzieciaków, który często snuje opowieści nie tylko o filozofach, ale także o przeszłości wyspy – a także zamieszczając na końcu książki obszerniejszą informację o filozofach. Myślę jednak, że młody czytelnik nie powinien poczuć się znudzony. Elementy edukacyjne nie są tu bowiem ani nużące, ani zbyt obszerne, za to zgrabnie wplecione w fabułę. Jeśli więc szukacie książkowego prezentu dla dziecka wieku ośmiu-dwunastu lat (dla młodszych dzieci brak ilustracji może być przeszkodą nie do przejścia, dla starszych rzecz będzie zbyt prosta), seria „CLUE” jest niezłym pomysłem.

Udostępnij