Łaskun, Katarzyna Puzyńska

Autor: Ksenia Olkusz
Data publikacji: 30 maja 2016

Łaskun

Autor: Katarzyna Puzyńska
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Premiera: 07 czerwca 2016
Liczba stron: 832

Egzotyka a sprawa polska

Mam wrażenie, że od jakiegoś czasu literatura kryminalna rozwija się i różnicuje w Polsce w stopniu fenomenalnym. To dobra wiadomość, ponieważ oznacza, że przynajmniej jedna z konwencji pozamainstreamowych ma wśród czytelników tak samo dobrą opinię, jak w oczach krytyki (czego o takiej na przykład fantastyce powiedzieć już nie sposób). Wielu autorów próbuje kopiować lub trawestować znane z zachodnich realizacji rozwiązania czy motywy – i choć niektóre z tych prób są niefortunne, inne w dość barwny sposób wytyczają nowe trendy artystyczne.

W przypadku powieści Katarzyny Puzyńskiej „Łaskun”, kolejnej części bardzo obszernego cyklu o Lipowie, te próby inspirowania się znaną motywiką i łączenia jej ze specyficznym polskim krajobrazem obyczajowym i społecznym z jednej strony stanowią o sile tych utworów, z drugiej zaś jawią się jako słabość, bo autorce zdecydowanie lepiej wychodzi kreślenie grubą kreską rozmaitych typów zasiedlających nasz piękny kraj niż diatryby psychologiczne i intrygi kryminalne rodem zza europejskich granic. Fenomenalny jest bowiem pomysł osadzenia akcji powieści w kręgu niedużych miejscowości, ale już nieco pretensjonalne wtłaczanie w te ramy zbrodniczej egzotyki – co uważny czytelnik dostrzeże w zachowaniach, determinantach i modus operandi przestępców. Rzec by się chciało, że freak show przybył na polskie ziemie, aby gnębić porządnych obywateli, tyle że…

Puzyńska świetnie rozpoznaje rodzime klimaty i tworzy z nich mapę ludzkich słabości, ujmując to wszystko w sympatyczne i czasem nieco przaśne ramy. O losach Daniela Podgórskiego, Weroniki Nowakowskiej i innych nie sposób zapomnieć, zwłaszcza kiedy autorka (zręczna manipulantka i doskonały strateg) w każdej powieści stawia na cliffhangery. Podobna jest w tym działaniu twórczym do Camilli Läckberg, która tą samą metodą (i podobnym sposobem konstrukcji świata przedstawianego) posługuje się, aby podsycić czytelniczą ciekawość i skłonić do lektury kolejnych części cyklu. Puzyńska z rozmysłem pozwala przyjrzeć się słabościom, zaletom, marzeniom i ambicjom bohaterów, tak plotąc ich życiowe ścieżki, aby stały się one dla odbiorcy na tyle swojskie (oswojone), że ten będzie dążył do zanurzenia się w danym świecie po raz kolejny.

Feblikiem Puzyńskiej jest prowadzenie narracji w sposób urywany – poszczególne części intrygi widziane są oczami poszczególnych bohaterów. Ten zabieg, zwany fokalizacją, wspomaga intensywność współprzeżywania przygód protagonistów, służy również akcentacji motywów antagonistów. Jest to technika niełatwa do opanowania, ponieważ w optymalnej wersji autor zapewnia odbiorcy nie tylko wgląd w wydarzenia, ale w taki sposób konstruuje narrację, że wydarzenia te filtrowane są przez percepcję postaci, z punktu widzenia której opisywany jest świat. Puzyńska nie dość, że potrafi żonglować kilkunastoma opowieściami, to jeszcze w każdej z nich stara się odtworzyć cechy charakterystyczne dla osobowości, a nawet leksyki danego bohatera. I czyni to w udany sposób. Minusem jednak takich zabiegów jest pomnożenie punktów widzenia do ilości wręcz absurdalnej, ponieważ nie sposób zapamiętać, kto jest kim i z kim jest powiązany. Ten mętlik pogłębia się tym mocniej, im większa jest objętość tekstu. Po prostu – co za dużo, to niezdrowo.

Bardzo też konsekwentnie rozgrywa Puzyńska intrygę kryminalną, tradycyjnie wplatając w tok wydarzeń tajemnicę sprzed lat. O tym, że stare grzechy rzucają długie cienie, pisała już Agatha Christie, autorka korzysta więc z bogatej tradycji i czyni to bardzo fortunnie. Przyznam, że od powieści nie sposób się oderwać, mimo że jest nieprzyzwoicie opasła. Ostrzegam jednak lojalnie, że zakończenie może rozczarowywać tych, którzy zdecydowanie wolą prostotę od nieuzasadnionych elaboratów psychologicznych, bo wybrany przez Puzyńską motyw miał i nadal ma spore wzięcie zarówno wśród pisarzy, jak i scenarzystów. Ale! – że posłużę się retoryką jednej z bohaterek – czekam na kolejne części. Widać przecież, że autorka naprawdę włożyła mnóstwo pracy w skonstruowanie tekstu i zarówno ten rzemieślniczy, jak i artystyczny wysiłek muszą zostać absolutnie docenione.

 

Udostępnij

Sprawdź, gdzie kupić "Łaskun" Katarzyna Puzyńska

PRZECZYTAJ TAKŻE

NOWOŚĆ

Bezgłos, Katarzyna Puzyńska

Horror miesza się tu z kryminałem i wątkami słowiańskimi. Jak zwykle jednak najważniejsi są ludzie. To oni skrywają najgorsze sekrety.

08 grudnia 2023

NOWOŚĆ

Zgłoba, Katarzyna Puzyńska

Piętnasty tom sagi kryminalnej o policjantach z Lipowa.

23 maja 2023

NOWOŚĆ

Żadanica, Katarzyna Puzyńska

Lipowo po raz czternasty!

23 czerwca 2022

NOWOŚĆ

Martwiec, Katarzyna Puzyńska

Trzynasty tom sagi o Lipowie.

19 lipca 2021

NOWOŚĆ

Śreżoga, Katarzyna Puzyńska

Dwunasty tom sagi o Lipowie.

27 listopada 2020

NOWOŚĆ

Policjanci w boju, Katarzyna Puzyńska

Granaty, karabiny, broń krótka, desanty ze śmigłowca, szturmowanie budynków.

07 kwietnia 2020

NOWOŚĆ

Pokrzyk, Katarzyna Puzyńska

„Pokrzyk” to 11 opowieść z serii o Lipowie, łączącej w sobie elementy klasycznego kryminału i powieści obyczajowej z rozbudowanym wątkiem psychologicznym.

28 października 2019

NOWOŚĆ

Policjanci bez munduru, Katarzyna Puzyńska

Funkcjonariusze operacyjni i dochodzeniowi wydziałów kryminalnych oraz Centralnego Biura Śledczego Policji, technik kryminalistyki, medyk sądowy i psycholog policyjny ...

02 kwietnia 2019

NOWOŚĆ

Rodzanice, Katarzyna Puzyńska

„Rodzanice” to dziesiąty tom sagi kryminalnej o policjantach z Lipowa.

07 lutego 2019

RECENZJA

Policjanci. Ulica, Katarzyna Puzyńska

Bohaterowie tej książki opowiadają o tym, jak to jest być polskim policjantem. Bez teoretyzowania, ale nie bez refleksji.

25 czerwca 2018

NOWOŚĆ

Policjanci. Ulica, Katarzyna Puzyńska

Prawdziwy świat przestępstw i zbrodni bez cenzury. Po raz pierwszy tak szczerze o policjantach z ulicy!

19 czerwca 2018

NOWOŚĆ

Nora, Katarzyna Puzyńska

Wracamy do Lipowa! „Nora” to już dziewiąty tom sagi Katarzyny Puzyńskiej, którego bohaterami są policjanci z małego miasteczka.

17 kwietnia 2018

RECENZJA

Czarne narcyzy, Katarzyna Puzyńska

Nowa powieść Katarzyny Puzyńskiej ma – jak zwykle – sporą objętość i zwiastujący kłopoty tytuł, czyli „Czarne narcyzy”. Pisząc o kłopotach, mam oczywiście na ...

18 sierpnia 2017

NOWOŚĆ

Dom czwarty, Katarzyna Puzyńska

Mamy świetną wiadomość dla wszystkich fanów Katarzyny Puzyńskiej: dziś ukazał się „Dom czwarty”, siódmy tom sagi kryminalnej o policjantach z Lipowa! Objęliśmy tę ...

08 listopada 2016

RECENZJA

Dom czwarty, Katarzyna Puzyńska

Lektura „Domu czwartego” daje ogromną satysfakcję, zwłaszcza w momencie, kiedy się te wszystkie rozsiane wątki zbierze i odnajdzie właściwą ku finałowi drogę.

07 listopada 2016

NOWOŚĆ

Łaskun, Katarzyna Puzyńska

Już dziś pod naszym patronatem ukazał się "Łaskun" - szósty tom sagi kryminalnej o policjantach z Lipowa, której autorką jest Katarzyna Puzyńska.

07 czerwca 2016

RECENZJA

Utopce, Katarzyna Puzyńska

We współczesnym zalewie brutalnych historii opowiadanych równie brutalnym językiem powieści Puzyńskiej wyróżniają się spokojem i dają tę przyjemną pewność, że mimo ...

09 listopada 2015

NOWOŚĆ

Utopce, Katarzyna Puzyńska

„Utopce” to piąty tom sagi kryminalnej o policjantach z Lipowa. Tym razem Klementyna Kopp i Daniel Podgórski będą musieli rozwiązać sprawę wampira, grasującego ...

03 listopada 2015

RECENZJA

Z jednym wyjątkiem, Katarzyna Puzyńska

W „Z jednym wyjątkiem” jest jeszcze spokojniej niż w poprzednich książkach, a autorka więcej uwagi poświęca codziennym sprawom bohaterów.

06 lipca 2015

NOWOŚĆ

Z jednym wyjątkiem, Katarzyna Puzyńska

"Z jednym wyjątkiem" to czwarty tom serii o policjantach z małej wsi Lipowo, którego autorką jest Katarzyna Puzyńska. Powieść ukazała się dziś pod naszym patronatem.

16 czerwca 2015

NOWOŚĆ

Trzydziesta pierwsza, Katarzyna Puzyńska

Już dziś pod naszym patronatem ukazała się powieść "Trzydziesta pierwsza" Katarzyny Puzyńskiej. To kolejny po „Motylku” i „Więcej czerwieni” tom sagi o ...

24 lutego 2015

WYWIAD

Wywiad z Katarzyną Puzyńską

Jak wspomnieliśmy w poprzednim newsie, już jutro ukaże się powieść "Trzydziesta pierwsza" - trzecia część serii o policjantach z Lipowa, której autorką jest Katarzyna ...

23 lutego 2015

RECENZJA

Trzydziesta pierwsza, Katarzyna Puzyńska

Najnowsza książka o policjantach z Lipowa jest więc powieścią łączącą tradycje kryminału wiktoriańskiego z wątkami społecznymi i psychologicznymi, kojarzonymi ...

16 lutego 2015

RECENZJA

Więcej czerwieni, Katarzyna Puzyńska

Powieść „Więcej czerwieni” uważam za bardzo przyjemną realizację gatunku. I chętnie sięgnę po kolejną część przygód policjantów z Lipowa.

09 lutego 2015

RECENZJA

Motylek, Katarzyna Puzyńska

Powieść sprawia wrażenie przemyślanej w każdym szczególe – począwszy od miejsca akcji, przez bohaterów, skończywszy na intrydze kryminalnej. Nic nie jest tu przypadkowe.

07 października 2014

NOWOŚĆ

Więcej czerwieni, Katarzyna Puzyńska

Seria o Lipowie autorstwa Katarzyny Puzyńskiej to klasyczne kryminały psychologiczne, ale także powieści z rozbudowanym wątkiem społecznym i obyczajowym. Od dziś w ...

04 września 2014