Niespokojni, John Connolly

Autor: [press]
Data publikacji: 04 lipca 2008

Niespokojni

Autor: John Connolly
Liczba stron: 464

Zbrodnia – kara – odkupienie: w kątach tak zbudowanej figury rozgrywa się powieść Niespokojni Johna Connolly'ego, zdecydowanie jedna z najmroczniejszych powieści kryminalnych, jakie ukazały się ostatnio w naszym kraju. Jej ponurej aury nie rozświetla nawet jadowite poczucie humoru, jakim autor – rodowity Irlandczyk – nasącza swą opowieść. Detektyw Charlie Parker (który nie lubi jazzu, a imię otrzymał z braku lepszych pomysłów swych rodziców) już po raz czwarty pełni rolę gospodarza książek Connolly'ego. Tym razem, w historii badającego seksualność dzieci terapeuty odnajdziemy ślad, dobrze pamiętany z polskiego podwórka.

Powszechnie szanowany psycholog dziecięcy zaginął, a więzienny recydywista nachodzi jego dorosłą córkę. Jest głęboko przekonany, że o człowieku, na którego padło oskarżenie molestowania swych pacjentów, wie ona więcej, niż zamierza powiedzieć. Zapewnienia kobiecie bezpieczeństwa podejmuje się prywatny detektyw Charlie Parker. Nie poprzestanie jednak na próbach odesłania prześladowcy tam, gdzie jego miejsce. Rozgrzebie śmierdzącą sprawę jeszcze głębiej, dokopując się do zdarzeń, które nawet doświadczonego śledczego przyprawiłyby o mdłości.

Choć fabuła w Niespokojnych bardzo ściśle determinuje narrację, nie można oprzeć się wrażeniu, że podskórnym tematem powieści jest mechanika społeczeństwa, animowanego przez niewidzialne nitki seksu, strachu i nieustannie rozbudzanych potrzeb. Dbający o tworzące go społeczeństwo system okazuje się w rzeczywistości chronić jednostki najbardziej zdeprawowane, rolę Boga przejmują szaleńcy. Od bohaterów pierwszego planu aż po epizody dostajemy w Niespokojnych galerię postaci, roztrzaskanych przez los na kawałki. Niektóre z nich zrobią wszystko, by ze swej nędznej egzystencji wyssać najmniejsze choćby krople przyjemności. Czy tylko ich winą jest, że przyjemność ta skażona jest chorobą?

Specyficzna jest przestrzeń, jaką opisuje Connolly. „Gdy opadają mnie czasem czarne myśli, widzę, jak to, co kiedyś było rozległym miastem, składającym się z sześciu odległych wiosek, każda z własnym, wyraźnym miejscowym charakterem (...) - staje się monotonnym, rozciągniętym molochem, zamieszkanym prawie całkowicie przez ludzi, którzy nie mają pojęcia o historii tego miejsca ani szacunku dla jego przeszłości” - pisze. W wyżętym z indywidualnego charakteru i pozbawionym poczucia najmniejszej choćby wspólnoty miejscu mieszkają ludzie, których życie niepokojąco przypomina wybrane przez nich terytorium: jest prowizoryczne, pełne brudu, traktowane przedmiotowo i brutalnie.

Connolly nie ukrywa fascynacji twórczością weteranów amerykańskich kryminałów, przede wszystkim Rossa Macdonalda oraz Jamesa Lee Burke'a. Podobieństwa pomiędzy stworzonym przez Macdonalda (Okrutne wybrzeże, Pożegnalne spojrzenie) Lwem Archerem a Charliem Parkerem widoczne są już na pierwszy rzut oka: to życiowy luzer, uparty, twardogłowy i wiecznie proszący się o kłopoty, jednak mimo wszystko wrażliwy i otwarty na metafizykę świata. Wrodzona empatia, wobec wszystkiego co żywe, jest jego atutem, a jednocześnie przekleństwem: pozwala mu lepiej czytać znaki i relacje pomiędzy uczestnikami zdarzeń, zarazem sprawiając, że jego dusza nasiąka coraz większym smutkiem.

Charakterystyczny dla powieści Connelly'ego, który poza kryminałami doskonale radzi sobie też z gatunkiem horroru, jest element nadprzyrodzony. Wątek taki pojawia się również w Niespokojnych - wyobrażeniowe duchy i upiory jako jedyne tworzą tu zręby moralności, dając szansę na naprawę krzywd, wyrządzonych w rzeczywistym świecie.

Choć nie brzmi to być może szczególnie zachęcająco, lektura Niespokojnych przypomina rozkopywanie grobu. Z każdym ruchem łopaty jest coraz gorzej i gorzej, a ostateczne dogrzebanie się do kości nie przynosi ani odrobiny satysfakcji. To przygoda dla zaawansowanych; potwornie smutna i pełna goryczy opowieść, która czytelnika pozostawia wyjałowionego i pełnego zmęczenia. Warto jednak podjąć ten trud. Bezkompromisowe pisarstwo Irlandczyka, który jako jedyny cudzoziemiec wyróżniony został prestiżową amerykańską nagrodą US Shamus Award, jest tego zdecydowanie warte.

Niespokojni, John Connolly
Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2008
ISBN: 978-83-7469-762-0
Liczba stron: 464
Wymiary: 142 x 202 mm
Cena: 34,90

Udostępnij

Sprawdź, gdzie kupić "Niespokojni" John Connolly

PRZECZYTAJ TAKŻE

RECENZJA

Morderczy gatunek, John Connolly

{mosimage} Gdyby nie oryginalność pomysłów Connolly’ego szybko zaklasyfikowałbym go do tej szuflady, na wierzchu której leży Twin Peaks, a na spodzie ...

28 listopada 2007