Colorado Kid, Stephen King

Autor: Janusz Bierski
Data publikacji: 12 października 2007

Colorado Kid

Autor: Stephen King
Przekład: Maciejka Mazan
Premiera: 05 października 2005
Liczba stron: 120

Po przeczytaniu wznowionej w tym roku książki Colorado Kid Stephena Kinga przepłakałem kilka godzin. Jeszcze szlocham i trę nos. Dlatego przepraszam najmocniej, ale ta recenzja nie rozpocznie się zgodnie ze sztuką. Nie mogę zacząć od streszczenia książki, gdyż muszę najpierw zakrzyknąć. Zawyć z głębi trzewi.

Całkiem niedawno, przy innej okazji i w innym miejscu, zastanawiałem się nad możliwymi konsekwencjami dwóch istotnych wydarzeń w życiu Stephena Kinga. Pierwsze to przyznanie pisarzowi medalu National Book Award. Niezwykle prestiżowe wyróżnienie pierwszy raz bodaj trafiło w ręce autora na wskroś „gatunkowego”, twórcy popularnego we wszystkich rozumieniach tego terminu. Philip Roth i Arthur Miller zagrozili, że oddadzą własne medale, skoro amerykańska literatura upadła tak nisko, że namaszcza się na jej koryfeusza jakiegoś faceta od horroru. Drugie ważne wydarzenie to nabycie przez Stephena Kinga w zeszłym roku wiktoriańskiego domu w Bangor, Maine. Mówią, że w tym domu straszy...

Czy te dwa pozornie odległe zdarzenia mogły mieć wpływ na twórczość Mistrza? Okazuje się, że mogły. Albowiem tylko źle pojęta ambicja tworzenia literatury wysokoartystycznej, oraz fakt, że po domu ganiają się mary i wyją, skrzypią i stukają, nie dają spać, że włosy siwieją z przerażenia, a wyczerpany organizm nie kontroluje funkcji fizjologicznych usprawiedliwia napisanie takiej lichoty jak Colorado Kid – powieści, w której King mierzy się z gatunkiem kryminalnym.

Wypada w tym miejscu wyjaśnić, że należę do klubu najzagorzalszych fanów Mistrza. Gdyby wpadł mi on w łapy, jak jeden z jego bohaterów w ręce pewnej oszalałej pielęgniarki, to pewnie zachowałbym się w sposób równie obłąkany jak ona. Szczególnie, gdybym znalazł przy rannym maszynopis Colorado Kida...

Trzeba także nadmienić, że stosując wartościujący termin krytycznoliteracki „lichota”, używam go relatywnie. To znaczy: na poziomie, do którego przyzwyczaił nas King, ta powieść jest słabiutka. Dla wielu autorów jednak pozostanie ona niedościgłym wzorem. Bo King, nawet kiedy nie ma nic do powiedzenia i pisze jakby się jąkał, potrafi zaimponować maestrią obserwacji obyczajowej i rzetelnie „zrobionymi” bohaterami.

Vince Teague, lat dziewięćdziesiąt jeden, oraz Dave Bowie, lat sześćdziesiąt pięć są dziennikarzami, jedynymi, tygodnika „Weekly Islander”. Tytuł ten ukazuje się na wyspie Moose-Look u wybrzeży Nowej Anglii. W chwili, gdy poznajemy bohaterów, w gazecie pracuje jeszcze młoda stażystka Stephanie. Akcja powieści trwa jedno popołudnie i kawałek wieczoru. Na werandzie w redakcji dwaj panowie opowiadają Steff pewną historię sprzed dwudziestu pięciu lat. Historię Colorado Kida. Nieboszczyka znalezionego onegdaj na plaży, człowieka, który miał w gardle kawałek steku, w kieszeni monetę radziecką i paczkę papierosów z akcyzą z Kolorado.

Otrzymujemy więc klasyczne jedności: czasu, miejsca i akcji. Nie dostajemy jednak nawet namiastki tragedii antycznej (za wyjątkiem tych jej elementów, które są w tekście wyrażone expressis verbis, co zresztą po pewnym czasie zmienia się w manierę wyłożenia wszystkiego dobitnie i w dialogu). Próba oddzielenia opowieści o Colorado Kidzie od innych nierozwiązanych spraw Nowej Anglii – jak zagadka „Ślicznej Lisy Cabot” czy Świateł z Wybrzeża – nie znajduje żadnego uzasadnienia. Nadanie historii o nieboszczyku na plaży jakiegoś Innego Wymiaru jest naciągane i niespójne. Nawet wtedy, gdy, jak się okaże, Stephanie postanowi po jej wysłuchaniu pozostać na wyspie i przyjąć pracę w redakcji. Ta scena – mająca być dowodem na prawdziwe powołanie dziennikarskie – jest po prostu śmieszna. Podobnie jak próba wykazania, że dziennikarstwo dwóch staruszków to ostatni ginący bastion profesjonalizmu przy powierzchowności i niedopuszczalnych zasadach pracy dziennikarzy dużych mediów z kontynentu.

Nawet solidnego kryminału tu nie ma. Jest wręcz wstydliwa ucieczka przed gatunkiem, poprzez przywoływanie co i rusz bohaterów Agathy Christie (której powieści nazywane są tu kryminałkami), czy Conan Doyla i wyraźne odseparowanie tamtych głupstw od tej poważnej i jakże pouczającej historii. Od razu też informuje się  nas, że nigdy nie dowiedziano się, w jaki sposób Colorado Kid znalazł się w Maine – musiałby przebyć tysiące kilometrów w sześć godzin – ani czy został zabity czy się udławił. Suspens w tej przygodzie, zdaje się mówić King, nie ma żadnego znaczenia. Bo to jest opowieść o czymś znacznie poważniejszym. O czym? Tego nie mówi.

Bo naprawdę trudno poważnie potraktować takie oto przesłanie: historie niedokończone, niewyjaśnione, są prawdziwe jak życie. Natomiast media i literatura igrają z życiem, chcąc nam za wszelką cenę przedstawić rzeczy zakończone i rozebrane do ostatniej śrubki, co jest oszustwem i niegodziwością.

Banał i miałkość tej książki są powalające. Dobrze, że jest cienka.
W tym miejscu muszę zakończyć tę recenzję, bo znowu zbiera mi się na płacz.

Jeszcze raz przepraszam.
 

Udostępnij

Sprawdź, gdzie kupić "Colorado Kid" Stephen King

PRZECZYTAJ TAKŻE

NOWOŚĆ

Po zachodzie słońca, Stephen King

Zbiór 13 opowiadań, w którym Stephen King ujawnia niezwykłą umiejętność odkrywania ludzkich lęków i budowania wokół nich historii, które wprawiają w przerażenie, ...

04 kwietnia 2024

RECENZJA

Holly, Stephen King

Tym razem Stephen King nie straszy, przynajmniej nie w typowy dla siebie sposób.

23 października 2023

NOWOŚĆ

Holly, Stephen King

Ukochana bohaterka Stephena Kinga wyrusza w pościg za najbardziej przerażającymi ze wszystkich jej dotychczasowych przeciwników.

19 września 2023

NOWOŚĆ

Później, Stephen King

Czasami dorastać znaczy stanąć twarzą w twarz z demonami, które cię prześladują.

29 marca 2021

NOWOŚĆ

Jest krew..., Stephen King

„Jest krew...” to cztery nowe, znakomite opowieści Stephena Kinga.

29 kwietnia 2020

RECENZJA

To, Stephen King

Jeśli nie czytaliście jeszcze tej słusznie uznawanej za jedną z najlepszych powieści Kinga, nadróbcie to jak najszybciej – naprawdę warto!

08 września 2017

RECENZJA

Koniec warty, Stephen King

W „Końcu warty” pisarz wrócił do tego, z czego jest najbardziej znany i za co kochają go czytelnicy na całym świecie: do elementów paranormalnych.

04 lipca 2016

NOWOŚĆ

Koniec warty, Stephen King

To już dziś! Swoją premierę ma "Koniec warty" - zamknięcie kryminalnej trylogii Stephena Kinga, której bohaterem jest emerytowany detektyw Bill Hodges.

08 czerwca 2016

NOWOŚĆ

Lśnienie, Stephen King (audiobook)

W czwartek premierę miało "Lśnienie" Stephena Kinga - w wersji audio. To pierwszy horror w formie superprodukcji zrealizowany przez polski serwis audiobookowy Audioteka. W ...

25 kwietnia 2016

NOWOŚĆ

Bazar złych snów, Stephen King

W „Bazarze złych snów” Stephen King zebrał swoje najnowsze opowiadania. Każdy utwór poprzedzony jest krótkim wstępem przedstawiającym jego genezę.

06 listopada 2015

NOWOŚĆ

Znalezione nie kradzione, Stephen King

Od dziś na księgarnianych półkach znajdziecie "Znalezione nie kradzione" - kontynuację „pierwszego kryminału detektywistycznego” w twórczości Stephena Kinga, czyli ...

10 czerwca 2015

RECENZJA

Znalezione nie kradzione, Stephen King

W „Panu Mercedesie” amerykański pisarz bardzo sprawnie operował znanymi już schematami, właściwie budując z nich powieść – tutaj natomiast wykracza poza schematy i ...

08 czerwca 2015

NOWOŚĆ

Uciekinier, Stephen King

Od dziś w księgarniach znajdziecie piąte już wydanie powieści "Uciekinier" Stephena Kinga - dysptopijnej wizji przyszłości, w której brutalne teleturnieje i reality shows ...

01 kwietnia 2015

NOWOŚĆ

Przebudzenie, Stephen King

Swoją polską premierę ma dziś najnowsza powieść Stephena Kinga - "Przebudzenie". To mroczna, elektryzująca powieść o tym, co może istnieć po drugiej stronie życia.

13 listopada 2014

NOWOŚĆ

Wznowienia powieści Kinga

Radosne wieści dla fanów twórczości Stephena Kinga - od zeszłego tygodnia ukazały się wznowienia aż pięciu powieści mistrza horroru. "Bezsenność", "To", "Cujo", ...

11 sierpnia 2014

RECENZJA

Pan Mercedes, Stephen King

Kingowi udało się stworzyć kryminał idealny na wakacje: niezbyt ciężki, niezbyt skomplikowany, niezbyt mroczny, a jednak przyjemnie wciągający.

11 lipca 2014

NOWOŚĆ

Pan Mercedes, Stephen King

"Pan Mercedes" to najnowsza, wyczekiwana przez fanów powieść Stephena Kinga. To także debiut pisarza w gatunku kryminału detektywistycznego. Premiera już jutro.

03 czerwca 2014

RECENZJA

Doktor Sen, Stephen King

Zmierzyć się z kontynuacją powieści uwielbianej przez czytelników to nie lada wyzwanie. Według mnie Kingowi się udało. 

27 września 2013

NOWOŚĆ

Doktor Sen, Stephen King

Jesteście fanami twórczości Stephena Kinga? Pamiętacie małego chłopca obdarzonego niezwykłą mocą? Chłopca nękanego przez duchy? Chłopca uwięzionego w odludnym hotelu ...

24 września 2013

NOWOŚĆ

Zielona mila, Stephen King

A może powrót do klasyki? "Zielona mila" to jedna z najsłynniejszych powieści Stephena Kinga. Tydzień temu ukazało się już siódme jej wydanie.

09 sierpnia 2013

NOWOŚĆ

Uciekinier, Stephen King

"Uciekinier" Stephena Kinga to przerażająca wizja Ameryki ze zdegradowanym środowiskiem naturalnym, wyraźnym podziałem na dwie klasy społeczne (biednych oraz bogatych) i ...

06 sierpnia 2013

RECENZJA

Joyland, Stephen King

Według wydawcy "Joyland" to „jednocześnie kryminał, horror i słodko-gorzka opowieść o dojrzewaniu”. Niestety, po lekturze nie mogę się z tym zgodzić.

21 czerwca 2013

NOWOŚĆ

Joyland, Stephen King

"Joyland", najnowsza powieść mistrza grozy Stephena Kinga, światową premierę miała zaledwie dwa dni temu, a już dziś trafiła do polskich księgarń.

06 czerwca 2013

NOWOŚĆ

Podpalaczka, Stephen King

Stephen King jest bez wątpienia jednym z najsłynniejszych autorów powieści grozy. Nie dziwią więc kolejne wznowienia jego książek. Tym razem doczekała się go ...

30 kwietnia 2013

RECENZJA

Opowieści makabryczne, Stephen King

I wszelkie rozwiązania grozy są tu utarte, klasyczne, wyjęte z almanachów gatunku – groza tu przeważnie bawi, daje gorzki humor i – gorzką, społeczną satyrę. King ...

14 marca 2008

NOWOŚĆ

Buick 8, Stephen King

W sprzedaży od 12 XII.

12 grudnia 2007

NOWOŚĆ

Nocna zmiana, Stephen King

Już w sprzedaży (28-29.IX)

30 listopada 2007