Po prostu Holly

Książki Stephena Kinga jakie są, każdy widzi – chciałoby się napisać. Ale najnowsza, „Holly”, nie jest pozycją typową dla tego autora. Owszem, znajdziemy w niej elementy charakterystyczne dla tego autora, choćby prosty, wciągający styl, potoczyste dialogi czy mocne osadzenie w kontekście. Ale to nie horror ani powieść grozy, z którymi zwykliśmy kojarzyć amerykańskiego pisarza. To nie jest nawet kryminał z wątkiem paranormalnym, taki jak trylogia „Pan Mercedes”, w której „Holly” ma przecież swoje źródło. Tym razem Stephen King serwuje swoim czytelnikom czystej krwi kryminał, którego główny wątek to zaginięcia i śledztwo w ich sprawie. I chociaż nie wszyscy czytelnicy będą zadowoleni – z powodu, o którym za chwilę – mnie to kryminalne spotkanie bardzo się podobało.

Holly Gibney mieliśmy okazję poznać w trylogii „Pan Mercedes” jako osobę z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi i kompleksem niższości, ogromnie uzdolnioną w kwestiach nowoczesnych technologii. W „Outisderze” pojawiła się już jako prywatna detektywka, współwłaścicielka agencji Uczciwi znalazcy. W „Holly” zostaje wreszcie główną – jak jasno wskazuje tytuł – bohaterką. Jest lipiec 2021, ze względu na okoliczności agencja detektywistyczna tkwi poniekąd w zawieszeniu: wspólnik Holly właśnie przechodzi covid, a jej matka dopiero zmarła i choć ich relacje nie były zdrowe, kobieta nie potrafi się z tym pogodzić. Ale gdy zwraca się do niej Penny Dahl, której córka zniknęła w tajemniczych okolicznościach, coś każe Holly zająć się tą sprawą. Nie wie jeszcze, że będzie musiała zmierzyć się z parą okrutnych – zdecydowanie wykraczających poza stereotyp – morderców.

Tak jak większość powieści Kinga, również „Holly” jest mocno osadzona w rzeczywistości. A że rok 2021 to wciąż czas pandemii, która w USA przybrała bardzo trudny przebieg, nie mogło jej w tej powieści zabraknąć. I to właśnie ten element może przeszkadzać niektórym odbiorcom. Mnie nie – świat, w którym trzeba nosić maseczki, ludzie witają się stuknięciem łokci i zamiast „dzień dobry” rzucają nazwę przyjętej szczepionki, dziwnie pasuje do nieco paranoicznej Holly. Zresztą sam King jasno pisze w posłowiu:

fikcja literacka najbardziej wiarygodna jest wtedy, gdy współistnieje z prawdziwymi wydarzeniami, prawdziwymi ludźmi, nawet markami produktów. Matka Holly umarła na covid, a sama Holly jest trochę hipochondryczką. Wydało mi się więc rzeczą naturalną, że w tych okolicznościach miałaby zdecydowane poglądy na temat covidu i podejmowałaby wszystkie środki ostrożności […].

Jeszcze w „Panu Mercedesie” Holly była ciekawą, ale nieco stereotypową postacią. W tej powieści przejmuje dowodzenie, a King rysuje ją bardzo przekonująco. Jej wahania, odstępstwa od „normy” (jakkolwiek pojmowanej), nieumiejętność pogodzenia się ze śmiercią matki, nieustanne wracanie do przeszłości (wybrzmiewające tym mocniej w kontraście z Jerome’em i Barbarą, przyjaciółmi Holly, którzy pomagają jej w śledztwie i reprezentują przede wszystkim młodzieńcze dążenie do lepszej przyszłości) – to wszystko jest fascynujące. A jednocześnie dla dobra śledztwa Holly potrafi wręcz zapomnieć o swoim charakterze i strachu, który nieustannie w niej tkwi. Mówiąc krótko: widać, że Stephen King rysuje powieściowe postaci z ogromną sympatią.

Nie wszystkie, rzecz jasna, bo dla czarnych charakterów autor nie ma nawet cienia pozytywnych uczuć. Od początku znamy sprawców porwań – ich imiona, nazwiska, poglądy, funkcje, jakie pełnią w społeczności, motywy, które stoją za ich działaniami, a także… wiek. I to właśnie tym elementem King pokazuje, jak bardzo lubi łamać stereotypy. Niby w kryminale wszystko już było – ale obsadzenie seniorów w roli zbrodniarzy budzi zaskoczenie. I obrzydzenie, bo amerykański pisarz we właściwym dla siebie stylu balansuje na granicy makabry.

King wykorzystuje sprawdzoną konstrukcję: rozdziały prezentujące prowadzone przez Holly śledztwo przeplata z opowieściami z perspektywy sprawców. Nie ma tu właściwie żadnej zagadki, bo od początku wiemy, kto i dlaczego porywa i zabija – ale to wcale nie sprawia, że czytamy tę książkę z mniejszym zainteresowaniem. King jest bowiem doskonały w budowaniu napięcia. Tutaj wynika ono głównie ze stawiania bohaterów w sytuacjach, które wedle wszelkiego prawdopodobieństwa powinny skończyć się dla nich źle. Dlatego czytamy z coraz większą zachłannością. I przymykamy oko na nieco zbyt dużo zbiegów okoliczności.

Tym razem Stephen King nie straszy, przynajmniej nie w typowy dla siebie sposób. Nie znajdziemy w „Holly” wątków paranormalnych. Zło ma postać dwójki sympatycznych staruszków. Tylko czy to nie przeraża jeszcze bardziej? 

Udostępnij