Sięgnęłam po „Kły”, wiedząc jedynie, że to ósma część cyklu o Ninie Warwiłow. Nie czytałam wcześniej opisu, nie pamiętałam też zbyt dobrze, na jakim etapie życia zostawiliśmy Ninę w poprzedniej książce. Byłam tylko pewna miejsca akcji – Jędrzej Pasierski swoimi poprzednimi powieściami udowodnił, że najlepiej czuje się w Beskidzie Niskim.
Tym razem trafiamy do Brzennej Kolonii, gdzie mieszka Nina Warwiłow, tuż przed łemkowskim Bożym Narodzeniem. Stoi tu zaledwie sześć domów, a mieszkająca w jednym z nich Kalina Korycka zostaje zamordowana. Kim była?
W ostatnich latach Kalina dała się poznać jako jedna z najważniejszych, a już na pewno najgłośniejszych osób w powiecie. Działaczka bezwzględnie tropiąca naruszenia dokonywane przez myśliwych. Urodzona aktywistka (…). Zdarzało się, że z narażeniem życia niebezpiecznie wkraczała na teren polowań, z premedytacją płosząc zwierzynę i żądając dokumentów od strzelców.
Zaangażowanie kobiety w ochronę przyrody oraz jej bezkompromisowość przysporzyły jej wielu wrogów, ale najbardziej oczywisty trop prowadzi do myśliwych. Nina Warwiłow – która właśnie wróciła do pracy po urlopie macierzyńskim – i Michał Karpiuk nie mogą jednak w swoim śledztwie pominąć pozostałych mieszkańców Brzennej Kolonii: łemkowskich rodzin Wolaków i Florczuków, zaprzyjaźnionych z nimi Penarów, samotnego właściciela psich zaprzęgów Tomka Szulewskiego i oczywiście męża ofiary, znanego lokalnego lekarza. A w antraktach od śledztwa towarzyszmy nastoletniemu Antkowi Penarowi, również w wędrówkach po lasach, które kryją wiele tajemnic.
Zasypane śniegiem góry są piękne, ale niezbyt przyjazne. Można je kochać, ale trzeba czuć do nich respekt. Pasierski świetnie oddaje tę surowość przyrody: beskidzkie lasy są zimne, nieprzystępne i skrywają wiele sekretów. Życie tutaj – „pustka długich szarych dni”, jak nazywa je autor – doskonale przemawia do wyobraźni.
Narracja jest tu równie surowa jak miejsce akcji. Jędrzej Pasierski uważnie, ale w bardzo oszczędny sposób kreśli życie w osadzie, które toczy się powoli, uzależnione od surowych warunków górskiej zimy. Świetnie czyta się na przykład o samopomocy, jak nazywają wzajemne usługi mieszkańcy osady. Dobrze mieć poczucie, że ktoś ci pomoże, zatroszczy się o ciebie. Z drugiej jednak strony: czy taka – wymuszona przecież – troska może być szczera? Swoistą surowość da się też dostrzec w opisach postaci. Pasierski nie poświęca im zbyt wiele miejsca, pozwala nam raczej poznać bohaterów w działaniu (a często: w braku działania), obserwować ich w chwilach, kiedy nie wiedzą, jak się zachować, co robić. Dzięki temu unikamy prostych ocen i łatwego psychologizowania.
Nie pasuje mi natomiast ta surowość w warstwie kryminalnej. Wiemy, że doszło do morderstwa, mamy jakieś tropy, ale jest ich za dużo – jak mówi sama Nina – i łatwo się w tym nadmiarze pogubić. Nie przeszkadza mi to, że śledztwo jest prowadzone powoli, bo takie tempo akurat idealnie komponuje się z surowym górskim klimatem, wadzi mi natomiast sposób, w jaki autor odsłania przed nami kolejne elementy układanki. Nina coś wie, czegoś się domyśla, ma swoje podejrzenia, ale nie dzieli się nimi z nikim – również z czytelnikami, w związku z czym regularnie czułam się zagubiona.
Tyle tylko, że warstwa kryminalna schodzi w „Kłach” na drugi plan. Dużo ważniejszy jest tu według mnie mikrokosmos beskidzkiej wioski; związki między mieszkańcami osady, obecne i przeszłe, na tle surowej górskiej zimy. To na nich koncentruje się Jędrzej Pasierski, to ich portretowanie wychodzi mu świetnie – i to dla nich warto po tę powieść sięgnąć.
Seria z komisarz Niną Warwiłow.
21 lutego 2024
Szczepan Turski jest doświadczonym psychologiem. Specjalizuje się w pracy z dziećmi.
10 sierpnia 2023
Szósta część cyklu z Niną Warwiłow.
11 kwietnia 2023
Jędrzej Pasierski jest autorem najsmutniejszych polskich kryminałów.
14 lutego 2022
Zbliża się Wigilia. Goście przybywają do świeżo wybudowanego ośrodka, z dala od cywilizacji, na szczycie góry. Wkrótce świąteczne obchody przerywa zbrodnia, krąg ...
09 lutego 2022
„Nie mam uniwersalnego wzoru na powieść: każda historia buduje się sama, szybko zyskuje niezależność i pozostaje mi obserwować, w którą stronę pójdzie” - mówi ...
28 stycznia 2021
Zeszłoroczny laureat Nagrody Wielkiego Kalibru wraca z nową powieścią!
27 stycznia 2021
Kłamstwo może zabić. Również tego, kto kłamie.
21 stycznia 2021
Jest w najnowszej książce Pasierskiego jakiś spokój.
19 marca 2020
Podczas gdy cała Polska wpatruje się w niebo i podziwia zaćmienie słońca, w swoim lofcie na warszawskiej Pradze umiera młoda aktorka Sara Kosowska. Czy Ninie Warwiłow uda ...
26 lutego 2020
„W Imię Natury” to trzecia powieść Jędrzeja Pasierskiego. Tym razem autor nie zabiera nas jednak do świata komisarz Niny Warwiłow.
18 lipca 2019
„W imię natury” to historia pewnego prawnika, którego życie w jednej chwili staje na głowie.
19 czerwca 2019
Polecam „Roztopy” wszystkim, którzy lubią bez reszty zatopić się (nomen omen) w lekturze.
28 lutego 2019
Po debiutanckim „Domu bez klamek” Jędrzej Pasierski powraca z kolejną książką o Ninie Warwiłow. „Roztopy” ukazały się dziś, pod naszym patronatem.
30 stycznia 2019
„Dom bez klamek” – historia morderstwa w szpitalu psychiatrycznym – to pierwszy tom z cyklu powieści kryminalnych z Niną Warwiłow. Powieść ukazała się w serii „Ze ...
06 czerwca 2018