O zbrodni po czesku

„Na popiół” to trzecia część serii o śledczym Tomášu Volfie, której autorem jest Jiří Březina. Ten, kto zna poprzednie powieści czeskiego pisarza, wie, czego się po nim spodziewać: i w „Przedawnieniu”, i w „Południcy” mieliśmy do czynienia z opowieściami mocno osadzonymi w konkretnych realiach, pod kryminalną warstwą kryjącymi opowieść o zwykłych ludziach i ich codziennych dramatach. „Na popiół” nie jest wyjątkiem – przy czym nie musicie znać poprzednich powieści Březiny, by po nią sięgnąć, to osobna historia.

Tym razem młody policjant Tomáš Volf zostaje przeniesiony na peryferia Pragi. Pierwsza sprawa z miejsca go intryguje: chodzi o śmierć kobiety, która spłonęła we własnym mieszkaniu, ale na miejscu nie spaliło się nic poza jej ciałem – wnętrze pozostało właściwie nietknięte. Szef Volfa uznaje sprawę za nieszczęśliwy wypadek, a współpracownicy nie kryją niechęci wobec „nowego” i nie zamierzają mu pomagać, przekonani, że dostał pracę po znajomości. Jednak Tomáš próbuje zrozumieć, jak doszło do nietypowego pożaru, dlatego drąży temat. Wkrótce trafia na ślad podobnej sprawy sprzed lat. Kluczem do tajemnicy okazuje się dziennik nastoletniej Veroniki. 

Březina ponownie – po debiutanckim „Przedawnieniu” – sięga po sprawdzony zabieg narracyjny i splata ze sobą dwie historie. Pierwsza to opowieść o współczesnym śledztwie Volfa i jego zmaganiach z niechętnymi mu nowymi kolegami, która staje się punktem wyjścia dla fabuły. Ale całe powieściowe napięcie kryje się w tej drugiej historii. Opowieść o Veronice, która po maturze przeprowadziła się na wieś do dziadka, wbrew woli bogatych rodziców, którzy najchętniej widzieliby ją na studiach, to prosta, ale mocna historia o poszukiwaniu własnego miejsca w świecie, o braku perspektyw, o miłości, zazdrości i zdradzie. Mała społeczność, w której każdy zna każdego, okazuje się tutaj nie sielankową enklawą, lecz miejscem, w którym tajemnice potrafią przetrwać lata. Nie ma w tej historii efekciarstwa, jest smutna codzienność i pełen emocji portret młodej kobiety, która nigdzie nie czuje się „u siebie”. 

Styl Březiny to przede wszystkim oszczędność wyrazu i skupienie na konkrecie. Autor pisze rzeczowo, dialogi są naturalne, a język bohaterów – pozbawiony sztuczności. Dzięki temu powieść czyta się szybko. Ogromną zaletą jest też główny bohater. Pisałam to już w recenzjach poprzednich powieści czeskiego pisarza, ale powtórzę: Tomáš Volf to postać, której trudno nie polubić. Ten niepokorny, wściekle uparty fan ciężkich brzmień nie umie (a może nie chce?) dopasować się do otoczenia. Owszem, podejmuje próby integracji z nowym otoczeniem, ale te – zero zaskoczeń – kończą się fiaskiem. Najważniejsza dla niego jest prawda i konsekwentnie dąży do jej odkrycia.

„Na popiół” nie jest historią z szalonym tempem i zwrotami akcji, które wbiją was w fotel. To opowieść o wytrwałym dochodzeniu do prawdy, o miłości, zazdrości, wykluczeniu i konsekwencjach podejmowanych decyzji. Spokojna, ale niezwykle angażująca historia, którą warto przeczytać. Wydawnictwo Afera i „Czeskie krymi” po raz kolejny nie zawodzą.

Udostępnij