Śmierć i medycyna

Thriller medyczny od lat ma się dobrze. W końcu medycyna wciąż się rozwija, a co za tym idzie niesie coraz więcej wyzwań i problemów, zwykle natury etycznej, które stają się inspiracją dla pisarzy. Jednym z nich jest Robin Cook, amerykański lekarz i autor, który debiutował w tym gatunku ponad pół wieku temu.

„Nocny dyżur” to trzynasta część cyklu, którego głównymi bohaterami są Jack Stapleton i Laurie Montgomery. To jednak nie oznacza, że przed lekturą musimy znać poprzednie powieści – nie, każda z nich to zamknięta historia i śmiało można po nią sięgnąć bez znajomości poprzednich. Tym razem na stół Jacka, nowojorskiego patologa, trafia ciało przyjaciółki jego żony Laurie. Doktor Sue Passero została znaleziona martwa we własnym aucie w garażu szpitala, gdzie pracowała. Objawy wskazują na zawał serca, tyle że kobieta nie miała problemów ze zdrowiem. Sekcja zwłok nie przynosi konkretnych odpowiedzi. Jack postanawia zatem odkryć, co doprowadziło do śmierci Sue.

I właśnie tym jest „Nocny dyżur” – opowieścią o śledztwie doktora Stapletona. Wbrew temu, co często powtarza mu znajomy policjant: że detektyw byłby z niego beznadziejny, Jack prowadzi niemal klasyczne śledztwo w stylu Poirota (gdyby ten miał dostęp do nowoczesnej medycyny i jeździł rowerem). A zatem: bada wszystkie dostępne mu tropy i rozmawia z ludźmi z otoczenia doktor Passero, krok po kroku odsłaniając kolejne elementy jej życia. A my, czytelnicy, śledzimy kroki Jacka niemal minuta po minucie. Nie tylko te istotne dla odkrycia prawdy o śmierci Sue. Dowiadujemy się także, co jadł, jakie żarciki wymieniał ze współpracownikami, którędy jechał rowerem, o co kłócił się z żoną… Bo choć wspominałam, że Laurie Montgomery również jest główną postacią tego cyklu, w „Nocnym dyżurze” pojawia się wyłącznie w dwóch drugoplanowych rolach: żony i szefowej Jacka. Na szczęście wątki osobiste, choć jest ich tu sporo, nie wysuwają się na pierwszy plan, raczej dopełniają sylwetki bohaterów.

Robin Cook nie szczędzi nam zatem szczegółów z życia lekarza w Nowym Jorku (warto dodać: lekarza w czasie pandemii). To pozwala nam wejść w buty Jacka Stapletona i szybko poczuć do niego sympatię, jeśli nie znaliśmy go z wcześniejszych odsłon cyklu. Ale też nieco spowalnia akcję, podobnie jak fakt, że dialogi stanowią dużą część tej powieści – przecież Jack spędza mnóstwo czasu na rozmowach z ludźmi, którzy znali Sue Passero. Na szczęście tempo rośnie pod koniec, i to tak szybko, że od ostatnich rozdziałów trudno się oderwać. 

Jak wspomniałam, Robin Cook jest także lekarzem i z pewnością podzielił się z Jackiem Stapletonem własnymi doświadczeniami z pracy w zawodzie. Podzielił się z nim również – a za jego pośrednictwem z czytelnikami – swoją wiedzą medyczną. Nie dziwi, że znajdziemy w „Nocnym dyżurze” sporo wątków medycznych, w końcu nie bez powodu powieści Cooka reprezentują konkretny gatunek. Pisarz podaje je jednak w bardzo przystępny sposób, tak, by nawet największy laik zrozumiał, o czym mowa (nawet jeśli nie zapamięta nazwy tej czy innej substancji). Co ciekawe, thrillery medyczne poruszają zwykle kwestie dylematów etycznych związanych z rozwojem współczesnej medycyny, tymczasem w „Nocnym dyżurze” autor idzie w nieco inną stronę. By nie zdradzić zbyt wiele, napiszę tylko, że rozwój medycyny nie ma tu nic do rzeczy. 

W jednym ze starszych tekstów zamieszczonych na naszej stronie można przeczytać, że Robin Cook to klasyczny przykład pisarstwa rzemieślniczego i rzetelnego zarazem. Nie sposób się z tym nie zgodzić: „Nocny dyżur” jest kolejną w karierze tego autora (czterdziestą, jeśli dobrze policzyłam) dobrą realizacją gatunku. Może i nie ma w nim niczego odkrywczego – ale czy w każdej powieści musi być coś takiego? Może i chwilami bywa nieco zbyt patetyczny – ale to może być też wina nieprzekonującego tłumaczenia. Może i motywacja zabójcy zostaje wyłożona za bardzo wprost (i to już z pewnością wina autora, nie tłumaczki). Ale to wciąż kawał porządnego thrillera, który przynosi nam sporo rozrywki w medycznym entourage’u.

Udostępnij