Lekko, ale z pazurem

Nie kłam. Najlepsze rezultaty daje mieszanka kłamstwa i prawdy.
Najłatwiej ukryć się w pełnym świetle.
Zawsze trzeba próbować, nawet na łożu śmierci.
Nie wychodź przed szereg.
Rżnij głupa, jak długo się da.
Nigdy nie biegnij.
Zachowuj się, jakbyś cały czas był na podsłuchu.
Żadnych kontaktów z policją!
Jeśli chcesz coś znaleźć, musisz zrozumieć, co siedzi w głowie tego, kto to schował.
Żadnych taksówek.
Jednak najważniejsza jest reguła numer jeden: nie ufaj nikomu.

Oto jedenaście reguł dobrego złodzieja. Czy raczej: dobrej złodziejki. Simona Brenner, bohaterka (dotychczas dwutomowego) cyklu Marty Guzowskiej, jest cenioną archeolożką i wytrawną złodziejką dzieł sztuki. Tym razem stary znajomy namawia ją na poszukiwanie… złotego runa. Simona wie, że to mit, jednak ulega pokusie. Bo może jednak w micie kryje się źdźbło prawdy (tym razem w postaci kilkudziesięciokilogramowej złotej sztaby)? W poszukiwaniu skarbu jedzie więc na kazachskie stepy, później do Turcji i Grecji. W różnych etapach podróży towarzyszą jej różni ludzie: studenci z Moskwy, dawny kochanek, wierny przyjaciel… Simona jednak jak mantrę powtarza swoją najważniejszą zasadę: nie ufaj nikomu. Niestety, nie zawsze jest to możliwe.

„Reguła nr 1” nie jest, rzecz jasna, powieścią kryminalną, a raczej książką z pogranicza powieści sensacyjnej i przygodowej, jak to zwykle bywa z historiami o archeologach i poszukiwaniu skarbów. I jak to zwykle bywa w takich historiach, dzieje się tu dużo. Razem z Simoną czytelnik podróżuje przez Azję i Europę (ale, niestety dla bohaterki, nie ogląda pięknych krajobrazów z okien pięciogwiazdkowych hoteli, a z obskurnych moteli – i gorzej). Jest w tym trochę z przygód Indiany Jonesa, wyczuwam też dalekie echa innych powieści w tym stylu, na przykład trylogii „Poszukiwacze” Luisa Montero Manglano (zwłaszcza na poziomie dystansu, z jakim tworzona jest ta opowieść). Od popularnych powieści czy filmów o poszukiwaniu skarbów różni powieść Marty Guzowskiej jeden zasadniczy element, mianowicie… motywacja głównego bohatera. Simona bowiem szuka złotego runa nie po to, by mogli podziwiać je turyści w muzeum, a po to, by zasiliło kolekcję jakiegoś bogacza.

I to właśnie w głównej bohaterce kryje się siła tej powieści. To postać, której można nie lubić, ale nie sposób przejść obok niej obojętnie. Ja sama chętnie bym się z nią zaprzyjaźniła – lubię ludzi z ciętym językiem i z poczuciem humoru. Inna rzecz, że Simona ma też talent do wpadania w tarapaty. Ale nic dziwnego: tarapaty są raczej wpisane w zawód złodzieja.

Pamiętacie mit o złotym runie? Nie? Nic nie szkodzi. Nie musicie przed lekturą szukać informacji – Simona wszystko wam opowie. W charakterystyczny dla siebie sposób. Powieściowa narracja jest bowiem specyficzna (co z pewnością nie każdemu się spodoba): historię poznajemy z perspektywy głównej bohaterki, która zwraca się do czytelnika bezpośrednio. Mnie się to akurat podoba – niweluje dystans między czytelnikiem a opowiadanym światem, z niemego świadka czyniąc go wręcz uczestnikiem wydarzeń. Taki sposób narracji sprawia też, że fragmenty, w których są przytaczane informacje z mitologii, historii czy geografii, ani trochę nie rażą podręcznikowością.

Krótko mówiąc: „Reguła nr 1” to bardzo przyjemna rozrywka. A ja już cieszę się na nową powieść Marty Guzowskiej, która ukaże się za kilka dni.

Udostępnij