Edmund Kolanowski to morderca i nekrofil. Jego zaburzenia stały się tematem badań polskich i zagranicznych psychiatrów. Specyficzny rodzaj wynaturzenia, który reprezentował Kolanowski, nie został bowiem wcześniej dogłębnie przeanalizowany i opisany w literaturze medycznej. Za szereg przestępstw dokonanych zarówno na zwłokach, jak i na żywych kobietach człowiek ten został skazany na karę śmierci i stracony.
Max Czornyj w swojej książce „Zimny chirurg” opisał historię poznańskiego kryminalisty, nadał jednak opowieści, opartej na prawdziwych wydarzeniach, zbeletryzowaną formę. Fabuła nie opiera się więc na suchych faktach czy policyjnych aktach, lecz sunie jak normalna powieść, bogata w opisy i dialogi. Gdyby nie świadomość (notabene przerażająca), że to wszystko wydarzyło się w rzeczywistości, czytelnik mógłby pomyśleć, że ma do czynienia ze zgrabną fikcją literacką. Forma powieści, jak sam autor zaznaczył w posłowiu, ułatwia zapoznanie się z historią Kolanowskiego, nie łagodzi jednak czytanej treści.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że nie jest to książka dla każdego. Nie jest to nawet książka dla każdego sympatyka szeroko pojętej literatury kryminalnej. Jest bowiem na wskroś naturalistyczna i brutalna, a opisy poczynań poznańskiego oprawcy są żywe i mogą przerażać.
Z punktu widzenia psychiatrów, policjantów, kryminologów zaburzenia Kolanowskiego stanowiły pewne novum. Choć świat znał już przypadki nekrofilii, to jednak podtyp nekrofila- fetyszysty (bo tak scharakteryzowano Kolanowskiego) nie został wcześniej zgłębiony. Oczywiście świat obiegła historia chociażby Eda Geina, amerykańskiego mordercy, który skalpował zwłoki i robił z ich skór ubrania czy domowe ozdoby, jednak na rodzimym podwórku czegoś takiego jeszcze nie było.
Nekrofilia to jeden z typów parafilii, czyli zaburzeń preferencji seksualnych. Polega na płciowym pociągu do zwłok. Nie zawsze chodzi o stosunek seksualny, czasem o samo obcowanie, dotyk czy przywłaszczenie sobie fragmentów ciała osoby zmarłej. Jest to dość rzadka przypadłość, nie doczekała się jeszcze obszernej literatury, choć dostępne źródła wymieniają kilka podtypów tej dewiacji. Od najłagodniejszych, czyli tzw. symbolicznej nekrofilii, polegającej na odgrywaniu ról zmarłych, poprzez tzw. romantyczną nekrofilię, gdzie osoba w żałobie nie jest w stanie fizycznie rozstać się z bliskim zmarłym, aż po nekrofilów- fetyszystów czy nekrofilów-morderców, co często idzie w parze.
Czornyj pokazuje, że przypadek Kolanowskiego był dość złożony. Mężczyzna od najmłodszych lat miał problemy z psychiką, matka wysyłała go do różnych placówek w celu zdiagnozowania dziwnych zachowań. Zainteresowanie śmiercią pojawiło się już w dzieciństwie, kiedy to Edmund chodził z matką niemalże codziennie na grób swojego brata. Pod nieuwagę pogrążonej w żałobie kobiety wchodził do starych, podniszczonych grobów. Kolejny kontakt mężczyzny ze śmiercią to podglądanie sekcji zwłok przez szpitalne okno. Potem problem eskalował i Kolanowski zaczął wykradać ze świeżych grobów fragmenty kobiecych zwłok, później zaś zaczął dopuszczać się morderstw, aby pozyskać obiekty swojego fetyszyzmu nekrofilnego.
Max Czornyj zaznacza w posłowiu, że wiedzę przy pisaniu „Zimnego chirurga” czerpał z książki dokumentalnej Michała Larka i Waldemara Ciszaka „Martwe ciała”. Czytając obie pozycje, zauważyłam drobne różnice między Kolanowskim wykreowanym przez Czornyja a tym wyzierającym z policyjnych akt, przytaczanych w reportażu Larka i Ciszaka. Zmianę narracji usprawiedliwia jednak forma powieści.
„Zimny chirurg” intryguje od pierwszych stron. Czytelnik stawia sobie pytania: Jak bardzo trzeba być wypaczonym, aby dopuszczać się takich czynów? Co determinuje takie zachowania? Co wpływa na człowieka, że staje się destruktorem cmentarnego spokoju, grabieżcą zwłok, a wreszcie nekrofilem i mordercą? Po raz kolejny powtórzę: nie jest to literatura dla każdego. Ale zapewniam też, że to dopracowane i niezwykle ciekawe studium przypadku.
„Inkarnator” nie zwalnia. Trzyma tempo swoich dwóch poprzedniczek, „Mortalisty” i „Spirytystki”.
04 września 2023
Śmierć nie pozwala o sobie zapomnieć. Nie można od niej uciec.
15 marca 2023
Autor ma na ten cykl pomysł, kryminalne zagadki spełniają moje oczekiwania, a Mond i Szmit zapewne kryją w swoich rękawach jeszcze niejednego asa.
19 grudnia 2022
Mam za sobą kilka książek Maxa Czornyja i to, co mi się podoba w twórczości tego autora, to fakt, że nie jest jednolita, schematyczna, a co za tym idzie – monotonna.
07 listopada 2022
Mortalista powraca.
09 września 2022
Od śmierci nie można uciec. Nigdzie.
26 kwietnia 2022
Max Czornyj pokazał, że bez epatowania brutalnością też można wzbudzić zainteresowanie, wywołać skrajne emocje i sprawić, że serce w ekscytacji zabije nieco szybciej.
08 kwietnia 2021
Prawdziwa historia najbardziej makabrycznego seryjnego mordercy. Psychopaty, który trafił do podręczników kryminalistyki na całym świecie.
09 września 2020
Max Czornyj zaprasza nas do literackiej rzeczywistości, w której królują brutalność, okrutność i bezwzględność.
07 września 2020
Trafiałam już na różne makabryczne opisy miejsc zbrodni, których autorzy nie szczędzili szczegółów. Żadne jednak nie wywołały we mnie takich emocji, jak sceny z ...
25 maja 2020
Stanisław Jerzy Lec napisał niegdyś: „Na ludzką pamięć nie można liczyć. Niestety, również na niepamięć”.
10 października 2019
Powieść inspirowana prawdziwą historią seryjnego mordercy Józefia Cyppka, Rzeźnika z Niebuszewa
21 sierpnia 2019
Mikołaj Popławski budzi się w luksusowej rezydencji nad Bałtykiem. Poza swoim imieniem i nazwiskiem nie pamięta niemal niczego.
02 lipca 2019
Dla fanów historii trzymających w ciągłym napięciu, jak również czytelników spragnionych sporej dawki kryminalnej rozrywki, może to być wymarzona wakacyjna lektura.
27 czerwca 2019
Jedno jest pewne – Czornyj nie pozwala czytelnikowi na nudę.
01 kwietnia 2019
Autor wciąga nas w dziwną historię, która wydaje się daleka od logiki. Przez całą opowieść pogrywa z czytelnikiem, by na końcu tej rozgrywki, idealnie kompletując ...
06 grudnia 2018
Trzeci tom bestsellerowej trylogii o komisarzu Eryku Deryle, „Pokuta”, ma swoją premierę już dziś!
17 października 2018
Z „Ofiarą” Maxa Czornyja jest jak z przejażdżką rollercoasterem.
10 września 2018
Pod naszym patronatem ukazał się dziś nowy thriller psychologiczny Maxa Czornyja, „Najszczęśliwsza”. Sprawdź, jak niewiele dzieli idealne życie od przerażającego ...
05 września 2018
„Ofiara” to drugi tom serii z Erykiem Deryłą, którego autorem jest Max Czornyj. Tym razem komisarz uwikłany w makabryczną grę i zagrożony dyscyplinarną zsyłką stara ...
04 kwietnia 2018
Jaki typ czytelnika odnajdzie się w lekturze „Grzechu”? Każdy sympatyk mocnych wrażeń, któremu nie wadzą makabryczne, brutalne opisy czy sadystyczny oprawca. Kto ...
09 listopada 2017
„Grzech” to debiutancka powieść Maxa Czornyja. Akcja toczy się w Lublinie, gdzie ktoś porywa kobiety, a ich rodziny otrzymują tajemnicze listy... Powieść ukazała się ...
11 października 2017