To, na co z czasem patrzono przede wszystkim jako oderwane od życia archetypy gatunku, wyznaczniki specyficznej konwencji literackiej, w czasach Złotego Okresu brytyjskiego kryminału miało przesłanie bardziej namacalne: opowieści z dreszczykiem autorstwa Christie i jej współczesnych kolegów po piórze były próbą zatopienia w literackim bursztynie pewnych uniwersalnych, konserwatywnych wartości – niebezpiecznie przegrywających z ogarniającym Europę – i świat – „ponowoczesnym” chaosem…

Chociaż sama była daleka od klasycznego, „flegmatycznego” wizerunku salonowej Brytyjki. Żywiołowa, z pasją podróżnika, dwukrotnie zamężna – a oba śluby odbyły się w aurze skandalu.

Agatha Christie, bezsprzecznie jedna z najważniejszych autorek w historii literatury w ogóle, określana dziś „królową kryminałów”, przyszła na świat we wrześniu 1890, jako Agatha Mary Clarissa Miller, córka amerykańskiego maklera i brytyjskiej arystokratki. Nigdy nie czuła potrzeby przyjmowania amerykańskiego obywatelstwa. Ona, i jej dwoje rodzeństwa, zostali wcześnie osieroceni przez ojca. Matka zdecydowała się na domową edukację Agaty, już od wczesnych lat zachęcając ją do pisania. Jako nastolatka spędziła szkolny okres w Paryżu, gdzie studiowała śpiew i grę na pianinie.

W wieku 24 lat przyszła pisarka wyszła za mąż za pułkownika Archibalda Christie, brytyjskiego lotnika. Z tego związku urodziła się córka Rosalinda; małżeństwo skończyło się jednak rozwodem po kilkunastu latach.
Podczas I Wojny Światowej Christie pracowała w szpitalu, potem jako aptekarka. Zapewne przez to tak ważnym motywem jej powieści będą później przeróżne konfiguracje trucizn. To wówczas przyszedł jej zresztą pomysł na pierwszą historię kryminalną – właśnie z otruciem jako modus operandii.

Była to Tajemnicza historia w Styles, wydana w 1920 roku. Nowela ta powołała do życia prywatnego detektywa, pochodzącego z Belgii Herkulesa Poirot . Obok panny Marple, staruszki parającej się kryminalnymi zagadkami, stał się on najważniejszą postacią uniwersum Christie.

Sukces czytelniczy nadszedł rychło. Autorka już wkrótce została członkiem Klubu Detektywów – elitarnego stowarzyszenia pisarzy, gdzie zasiadali także m.in. G.K. Chesterton czy Doroty L. Sayers. Stowarzyszenie owo istnieje zresztą do dziś.

Archibald Christie początkowo stał obojętnie wobec, jak się wydawało, niewinnego hobby żony. Z czasem zaczęło ono przynosić autorce coraz większą popularność – a za tym profity. Pułkownik nie chciał żyć w cieniu sławy małżonki. Kryzys zazdrości narastał, kumulując się w 1926 roku.

8 grudnia 1926 roku miał miejsce ważny, enigmatyczny epizod jej życia: Christie znika bez śladu na kilkanaście dni. Odnaleziono ją w hotelu w miejscowości Harrogate – pod nazwiskiem kobiety, która miała właśnie romans z jej mężem. Istnieją dwa tłumaczenia wydarzenia: są to bądź załamanie nerwowe i amnezja, wynikające ze zdrady męża i niedawnej śmierci matki; wg innych spekulacji – zniknięcie było przemyślanym chwytem marketingowym wydawców autorki.

Po rozpadzie małżeństwa (1928) Christie długo dochodziła do siebie. Dwa lata później – przyzwyczajona do egzotycznych podróży, które odbywała u boku męża,  udaje się w samotną podróż na Wschód. Odbywa ją – pociągiem Orient Express.

W Iraku, podczas zwiedzania wykopalisk, poznała młodszego od niej o 14 lat archeologa (o tym miała kiedyś przekornie powiedzieć, iż archeolog jest mężem idealnym, gdyż potrafi docenić wartość… starzejącej się żony!). W 1930 roku miał miejsce ślub Christie z sir Maxem Mallowanem. Zamieszkali w Bagdadzie, Anglia zbyt boleśnie przypominała jej bowiem o Archibaldzie. Pomimo, iż odwróciła się od niej większość przyjaciół, życie pisarki nabrało dopiero teraz rumieńców.  Powstają wówczas najsłynniejsze pozycje „królowej kryminałów”, w tym Morderstwo w Orient Expressie, czy ceniona i bardzo popularna do dziś sztuka Pułapka na myszy.  Geograficzne tło ówczesnego okresu życia także istotnie odbiło się w wielu powieściach i opowiadaniach.

Również wiele rzeczywistych postaci z życia Agaty, co jest przecież częstą praktyką, stało się wzorcem dla jej bohaterów. I tak np. druga, najważniejsza figura z kart autorki, panna Jane Marple , jest hołdem dla babki Christie. Ta niezmordowana staruszka, całe życie zamieszkująca małą, nudną miejscowość St. Mary Mead. Wykorzystując swe „gumowe ucho”, na podstawie zasłyszanych tu i tam plotkarskich informacji, potrafi nieraz nieźle wydedukować istotne dane kryminalne, pomagając w sprawach policji. Detektywka ta pojawiła się w 12 powieściach i około 20 opowiadaniach. Jej literacki „brat”, detektyw Herkules Poirot, przewija się natomiast przez karty 39 nowel i 59 opowiadań.

Znamienne jest, iż ostatnie pozycje obu cykli – powstały mniej więcej w latach 40-stych, więc dopiero w trakcie rozwijania się ich uniwersów. I tak Kurtyna jest częścią, w której Poirot ginie. W Uśpionym morderstwie, gdzie panna Marple pojawia się po raz ostatni, Christie antycypowała wydarzenia z chronologicznie późniejszych wątków. Oba te tomy spoczywały w bankowym depozycie aż do śmierci Agaty Christie (styczeń 1976), i dopiero wówczas zostały opublikowane.

Statystyki popularności prozy Agaty Christie sięgają rekordu Guinessa, gdzie ustępują tylko… Williamowi Szekspirowi. Miliard (!) egzemplarzy sprzedano w skali Wielkiej Brytanii; drugi miliard – w tłumaczeniu na 103 języki świata. W samej Francji  (stan na 2003 rok) sprzedaż jej pozycji obliczono na 40 milionów egzemplarzy. Najbliższy jej był tylko – Emil Zola, z 22 milionami.

Według danych UNESCO – kryminalna spuścizna Brytyjki plasuje się na trzecim miejscu popularności – po Biblii i Szekspirze.

Agatha Christie, choć należy do klasycznych, pionierskich realizatorów gatunku whodunit (napisała też kilka powieści obyczajowych jako Mary Westmacott), słynie także z nieraz bardzo wyrafinowanych  fabularnych gier: za najbardziej kontrowersyjną jej powieść uważa się Tajemnicę Rogera Ayckroyda, gdzie Christie zastosowała suspens wynikający z użycia subiektywnej narracji. W powieści Dziesięciu małych Murzynków intryga, na pierwszy rzut oka, wydaje się być niemożliwa do rozwiązania (przewrotne rozegranie konwencji locked room). Poza prozą, autorka miała też powodzenie na polu teatru. Owocem jej pisarstwa jest wiele adaptacji filmowych i radiowych słuchowisk.

Agatha Christie w wyliczeniach:

Opublikowane dzieła:

•    79 powieści i zbiorów opowiadań kryminalnych
•    23 filmy pełnometrażowe
•    18 sztuk scenicznych
•    6 powieści obyczajowych pod pseudonimem Mary Westmacott
•    2 książki autobiograficzne
•    2 tomiki wierszy
•    1 tomik opowiastek i wierszy gwiazdkowych

Twórczość: 

•    1920 "Tajemnicza historia w Styles" (The Mysterious Affair at Styles, pierwsze pojawienie się Herkulesa Poirot)
•   1922 "Tajemniczy przeciwnik" (The Secret Adversary, po raz pierwszy pojawiają się Tommy i Tuppence, mniej znana para detektywów)
•    1923 "Morderstwo na polu golfowym" (Murder on the Links)
•   1923 "Niespodziewany gość" (Unexpected Guest) – sztuka teatralna, przerobiona na powieść przez Charlesa Osborne`a
•    1924 "Mężczyzna w brązowym garniturze" (The Man in the Brown Suit lub Mystery of the Mill House)
•    1924 "Poirot prowadzi śledztwo" (Poirot Investigates)
•    1925 "Tajemnica rezydencji Chimneys" (The Secret of Chimneys)
•    1926 "Zabójstwo Rogera Ackroyda" (The Murder of Roger Ackroyd)
•    1927 "Wielka czwórka" (The Big Four)
•    1928 "Tajemnica Błękitnego Expressu" (The Mystery of the Blue Train)
•    1929 "Tajemnica siedmiu zegarów" (The Seven Dials Mystery)
•    1929 "Śledztwo na cztery ręce" (Partners in Crime)
•    1930 "Morderstwo na plebanii" (The Murder at the Vicarage, pierwsza zagadka panny Jane Marple)
•    1930 "Tajemniczy pan Quin" (The Mysterious Mr Quin, pojawia się Harley Quin)
•    1931 "Tajemnica Sittaford" (The Sittaford Mystery lub The Murder at Hazelmoor)
•    1932 "Samotny Dom" (Peril at End House)
•    1932 "Trzynaście zagadek" (The Thirteen Problems lub The Tuesday Club Murders, opowiadania z panną Marple)
•    1933 "Świadek oskarżenia" (The Hound of Death, 12 opowiadań kryminalnych)
•    1933 "Śmierć lorda Edgware'a" (Lord Edgware dies lub Thirteen At Dinner)
•    1934 "Morderstwo w Orient Expressie" (Murder on the Orient Express lub The Murder on the Calais Coach)
•    1934 "Czarna kawa" (Black Coffe, sztuka teatralna przerobiona na powieść przez Charlesa Osborne'a)
•    1934 "Parker Pyne na tropie" (Parker Pyne investigates lub Mr. Parker Pyne, Detective, zbiór opowiadań)
•    1934 "Tajemnica lorda Listerdale'a" (The Listerdale mystery, zbiór opowiadań)
•    1934 "Tragedia w trzech aktach" (Three Act Tragedy)
•    1935 "Śmierć w chmurach" (Death in the Clouds lub Death in the Air)
•    1935 "Dlaczego nie Evans?" (Why didn't they ask Evans lub The Boomerang Clue)
•    1936 "A.B.C." (The ABC Murders)
•    1936 "Morderstwo w Mezopotamii" (Murder in Mesopotamia)
•    1936 "Karty na stół" (Cards on the Table)
•    1937 "Śmierć na Nilu" (Death on the Nile)
•    1937 "Niemy świadek" (Dumb Witness lub Poirot Loses a Client)
•    1937 "Morderstwo w zaułku" (Murder in the Mews lub Dead Man's Mirror) (zbiór opowiadań)
•    1938 "Rendez-vous ze śmiercią" (Appointment with Death)
•    1939 Dziesięciu małych Murzynków Na prośbę wnuka autorki zmienione na "Dziesięciu małych żołnierzyków" Trzeci tytuł: "I nie było już nikogo" (Ten Little Niggers znana też jako And Then There Were None, Ten Little Indians)
•    1939 "Morderstwo to nic trudnego" (Murder is Easy lub Easy to Kill)
•    1939 "Boże Narodzenie Herkulesa Poirot" lub "Morderstwo w Boże Narodzenie" (Hercule Poirot's Christmas lub A Holiday for Murder)
•    1939 (Regatta Mystery and Other Stories)
•    1940 "Zerwane zaręczyny" (Sad Cypress)
•    1941 "Zło, które żyje pod słońcem (Evil under the Sun)
•    1941 "N czy M?" (N or M)
•    1941 "Pierwsze, drugie... zapnij mi obuwie (One, Two, Buckle my Shoe)
•    1942 "Noc w bibliotece" (The Body in the Library)
•    1942 "Pięć małych świnek" (Five little pigs lub Murder in Retrospect)
•    1942 "Zatrute pióro" (The Moving Finger)
•    1944 "Godzina zero" (Towards Zero)
•    1944 (1945) "Rosemary znaczy pamięć" (Sparkling Cyanide lub Remembered Death)
•    1945 "Zakończeniem jest śmierć" (Death comes as the End)
•    1946 "Niedziela na wsi" (The Hollow)
•    1947 "Dwanaście prac Herkulesa" (The Labours of Hercules, zbiór opowiadań)
•    1948 "Pora przypływu" (There is a Tide, także znana jako Taken at the Flood)
•    1948 (Witness for the Prosecution and Other Stories)
•    1949 "Dom zbrodni (Crooked House)
•    1950 "Morderstwo odbędzie się..." (A Murder is Announced)
•    1950 "Pułapka na myszy" (Three Blind Mice and Other Stories lub The Mousetrap and Other Stories, zbiór opowiadań)
•    1951 "Spotkanie w Bagdadzie" (They came to Baghdad)
•    1951 (The Under Dog and Other Stories)
•    1952 "Pani McGinty nie żyje" (Mrs McGinty's dead)
•    1952 "Strzały w Stonygates" (They Do It With Mirrors lub Murder with Mirrors)
•    1953 "Kieszeń pełna żyta" (A Pocketful of Rye)
•    1953 "Po pogrzebie" (After the Funeral lub Funerals Are Fatal)
•    1954 "Pajęczyna" (Spider's Web, sztuka teatralna przerobiona na powieść przez Charlesa Osborne'a)
•    1955 "Entliczek pentliczek" (Hickory Dickory Dock)
•    1955 "Podróż w nieznane" (Destination Unknown lub So Many Steps to Death)
•    1956 "Zbrodnia na festynie" (Dead Man's Folly)
•    1957 "4.50 z Paddington" (4.50 from Paddington lub What Mrs. McGillicuty Saw)
•    1957 "Próba niewinności" (Ordeal by Innocence)
•    1959 "Kot wśród gołębi" (Cat Among the Pigeons)
•    1960 "Tajemnica gwiazdkowego puddingu" (The Adventure of the Christmas Pudding)
•    1961 "Tajemnica Bladego Konia" (The Pale Horse)
•    1961 (Double Sin and Other Stories)
•    1962 "Zwierciadło pęka w odłamków stos" (The Mirror Crack'd from Side to Side)
•    1963 "Przyjdź i zgiń" (The Clocks)
•    1964 "Karaibska tajemnica" (A Caribbean Mystery)
•    1965 "Hotel Bertram" (At Bertram's Hotel)
•    1966 "Trzecia lokatorka" (Third Girl)
•    1967 "Noc i ciemność" (Endless Night)
•    1968 "Dom nad kanałem" (By the Pricking of my Thumbs)
•    1969 "Wigilia Wszystkich Świętych" (Hallowe'en Party)
•    1970 "Pasażer do Frankfurtu" (Passenger to Frankfurt)
•    1971 "Nemesis" (Nemesis)
•    1971 (The Golden Ball and Other Stories)
•    1972 "Słonie mają dobrą pamięć" (Elephants can remember)
•    1973 "Tajemnica Wawrzynów" (Postern of Fate)
•    1974 "Wczesne sprawy Poirota" (Poirot's Early Cases, zbiór opowiadań)
•    1975 "Kurtyna" (Curtain)
•    1976 "Uśpione morderstwo" (Sleeping Murder)

Wydane pośmiertnie:

•    1979 "Śmiertelna klątwa" (Miss Marple's Final Cases and Two Other Stories)
•    1991 Detektywi w służbie miłości (Problem at Pollensa Bay and Other Stories)
•    1997 (The Harlequin Tea Set and Other Stories)
•    1997 (While the Lights Last and Other Stories)

Jako współautorka:

•    1931 (The Floating Admiral) razem z G.K. Chestertonem, Dorothy L Sayers i innymi członkami Detection Club.

Jako Mary Westmacott:

•    1930 "Chleb olbrzyma" (Giant's Bread)
•    1934 "Niedokończony portret" (Unfinished Portrait)
•    1944 "Samotna wiosną" (Absent in the spring)
•    1947 "Róża i cis" (The Rose and the Yew Tree)
•    1952 "Córka jest córką" (A Daughter's a Daughter)
•    1956 "Brzemię" (The Burden)

W serii Klasyka Kryminału powieści Agathy Christie wydaje aktualnie Wydawnictwo Dolnośląskie.