Życie po tragedii

 „W dół” to pierwszy thriller Tima Johnstona. I od razu zacznę od ostrzeżenia: ta powieść nie nadaje się dla miłośników wartkiej akcji. W warstwie fabularnej dzieje się tu bowiem tyle co nic – pewnego dnia młoda dziewczyna znika w górach, a jej rodzina próbuje z tym żyć. I tyle. Za to w warstwie psychologicznej…!

Courtlandowie – małżeństwo z dwójką dzieci: osiemnastoletnią Caitlin i młodszym od niej Seanem – postanawiają spędzić koniec wakacji w Górach Skalistych. Pewnego poranka Caitlin wychodzi potrenować bieganie. Towarzyszy jej brat. Kilka godzin później Grant i Angela odbierają telefon od miejscowego szeryfa. Sean miał wypadek. A Caitlin? Jaka Caitlin…?

Wiecie, w czym tkwi siła tej powieści? Tim Johnston nie epatuje złem. Czytelnicy kryminałów i thrillerów dawno już przywykli do okrucieństw i brutalności przedstawianych na kartach powieści, a tutaj tego nie znajdziemy. I właśnie dlatego ta powieść tak mocno mną wstrząsnęła: pozwoliła działać mojej wyobraźni, dając jej tym większe pole do popisu, że autor w miejsce okrucieństw przedstawił całe morze smutku, rozpaczy, przerażenia… Pełną skalę negatywnych emocji, przeżywanych przez głównych bohaterów. A trzeba dodać, że Angela, Grant i Sean to ludzie bardzo zwyczajni, przeciętni – nie bohaterowie, których lubimy od pierwszych stron, raczej postaci, z którymi trzeba się oswoić. Każde z nich ma mnóstwo wad i grzeszków na sumieniu. Johnston nie ułatwia czytelnikom zadania, przybliżając ich przeszłość czy pokazując, co ich ukształtowało; jakieś drobne wtręty, odłamki przeżyć muszą wystarczyć do złożenia w całość ich historii. Rezultatem tej układanki jest obraz ludzi słabych, podatnych na pokusy. I poddanych najtrudniejszej próbie: zmierzenia się z utratą najbliższej osoby.

„W dół” jest więc thrillerem psychologicznym, którego autor skupia się na opisach przeżyć ludzi po stracie bliskiego człowieka. Myliłby się jednak ten, kto by myślał, że taka tematyka nudzi. Wprost przeciwnie: ze strony na stronę historia Courlandów fascynuje coraz bardziej. A pod koniec z thrillera psychologicznego przekształca się w pełną emocji opowieść z zaskakującym (choć trzeba przyznać, że nieco sztampowym) zakończeniem – i wtedy już nie sposób się oderwać. Uroku dodaje całości pewna poetyckość stylu, ujawniana w opisach krajobrazów. „Pochodzę ze Środkowego Zachodu, więc Góry Skaliste to dla nas mit, wyjątkowe i tajemnicze miejsce – szczególnie dla kogoś, kto ma dość ograniczony widok z okna” – wyznał Tim Johnston. I to widać: góry są w jego powieści tajemnicą. Miejscem mrocznym, niebezpiecznym. Miejscem, które trzeba szanować. I miejscem, które fascynuje.

Historii o zaginięciach dzieci, przedstawianych w konwencji kryminału czy thrillera, jest wiele (przychodzą mi na myśl „W głąb labiryntu” Sigge Eklunda, „Zabij, jeśli potrafisz!” Susanne Mischke czy wydane niedawno „Dziewięć dni” Gilly Macmillan, ale te tytuły oczywiście nie wyczerpują tematu). Autorzy podchodzą do nich różnie: jedni skupiają się na policyjnym śledztwie w sprawie zniknięcia, inni przedstawiają rozpaczliwe poszukiwania rodziców, kolejni – przybliżają przeżycia porwanego dziecka. Johnston natomiast podjął temat z jeszcze innej strony: pokazał, jak nieszczęście łamie ludzkie życia. Rozpaczliwy smutek pojawia się tu niemal na każdej stronie. I dlatego właśnie odbieram „W dół” jako bardzo przejmującą i wartą zapamiętania książkę.

 

Udostępnij