Zemsta smakuje najlepiej na zimno?

Zbrodnia z czasów PRL wydaje się mieć głębsze korzenie, niż pierwotnie sądzono. Może w rozwikłaniu śledztwa pomogą informacje z przeszłości ofiary? Być może miał wrogów jeszcze z burzliwych czasów II wojny światowej? Czy ta zbrodnia była aktem zemsty? A może jedynie wymierzoną w końcu sprawiedliwością, karą za czyny, których nigdy się nie zapomina?

Historia opisana w powieści „Człowiek z sową” Roberta Nowakowskiego obejmuje długi okres, od lat dwudziestych do lat osiemdziesiątych XX wieku. W tym czasie obserwujemy życie czwórki osób, które łączy jedno: w którymś momencie życia los zetknął ich z Urszulą. Urszula gubi się w realiach ówczesnego świata i staje się niewygodna dla pewnych osób. Czy jej śmierć rozwiązała wszystkie problemy? Raczej przysporzyła następnych. Michał, Jan, Petra – każdy z nich znał Urszulę, w każdym została jej cząstka, która miała wpływ na wydarzenia następujące daleko po jej śmierci. W tym kryminale to zbrodnia jest tłem dla psychologicznego aspektu wojny, obozów i wysiedleń. Autor pięknie opisuje Lwów, symbolizujący rzeczywistość przed wojną, i Kraków, który jest symbolem świata nowego, bez możliwości powrotu do tego, co kochaliśmy. A czym jest tytułowa sowa? To metafizyczny twór, który pozwala głównemu bohaterowi, Michałowi, połączyć świat duchów ze światem codziennym. Dzięki mądrości, którą symbolizuje, udaje się autorowi wpiąć w tę powieść wiele wątków, które z pozoru mogą nie mieć wiele wspólnego z fabułą powieści. Metafizyka przeplata się z rzeczywistością, bo dzięki temu Michałowi łatwiej jest zrozumieć niemal nadludzko okrutną teraźniejszość. Wszechobecna ironia łączy się z humorem, dla niektórych czytelników pewnie zbyt ciężkim.

 „Człowiek z sową” to debiut Roberta Nowakowskiego. Autor powieści jest z wykształcenia prawnikiem, którego drugą miłością jest literatura. I to w tej książce widać. Zabawa konwencją, sposób, w jaki ta opowieść wymyka się wszelkim próbom zaszufladkowania, jest godny podziwu. Nie widać w „Człowieku z sową” debiutanckiego charakteru. Książka jest napisana przepięknym językiem, który powoduje, że umysł odbiorcy sam wędruje do opisywanych czasów. Jedyną wadą jest dla mnie zaburzona chronologia zdarzeń. Autor przeskakuje z retrospekcji do czasów bardziej współczesnych, po czym powraca do dawnych czasów, ale z innymi bohaterami. To wprowadza chaos, nad którym trudno zapanować; dopiero w połowie książki czytelnik zaczyna rozumieć, gdzie dokładnie jest. Ten zabieg może zniechęcić wielu odbiorców. A byłoby szkoda, bo książka jest sensownym połączeniem wielu gatunków.

Jeśli więc szukacie mrożącego krew w żyłach kryminału, to nie tędy droga. Jeżeli jednak macie ochotę poznać książkę, która zmusi was do przemyśleń i zabierze w metafizyczną podróż w czasie, to trafiliście idealnie.

Udostępnij