Zbrodnia i zmęczony życiem komisarz

Komisarz Bordelli zostaje przydzielony do trudnej sprawy morderstwa małej dziewczynki. Trudno znaleźć sprawcę, bo to nie czasy powszechnej analizy DNA i najnowszych technik kryminalistycznych. Mamy bowiem rok 1964. We wspomnieniach wciąż żyje druga wojna światowa, a morderców łapie się w zdecydowanie bardziej tradycyjny sposób: metodą dedukcji.

Akcja powieści „Komisarz Bordelli. Śmierć w gaju oliwnym” Marco Vichiego toczy się we Florencji. Morderca małej dziewczynki, którego ma odnaleźć tytułowy bohater, nie pozostawia po sobie żadnych śladów. Jedno jest pewne – ten, kto zabija dzieci, musi być albo szaleńcem, albo psychopatą. Komisarz musi więc znaleźć zabójcę, mimo wielu niewiadomych i nacisków z góry, aby szybko zamknąć tę sprawę.

Po lekturze tej książki Bordelli kojarzy mi się wyłącznie ze smętnym jazzem granym w zamglonym oparami papierosów barze, niespełnioną namiętnością i zupełnym oddaniem pracy, która staje się wręcz jego obsesją. Czytając „Śmierć w gaju oliwnym”, można odnieść wrażenie, że Bordelli z pracy praktycznie nie wychodzi, a tam wypija hektolitry espresso, przypalając jednego papierosa od drugiego. W niepoprawnie romantycznej naturze Bordellego można się zakochać od pierwszych stron książki! Jego system pracy jest jednak tak daleki od tego, co widzimy we współczesnych kryminałach i nawet w kryminałach retro, że nie wszystkim się spodoba. To bowiem jedna z tych książek, które albo się kocha całym sercem, albo się w nich nie gustuje.

Powieść Vichiego czyta się jak mroczne wspomnienie powojennych Włoch, doprawione nutą czarnego poczucia humoru samego komisarza i tajemniczą zbrodnią w tle. Dlaczego w tle? Ponieważ pierwsze skrzypce gra tu Bordelli, jego niezłamana wojną dusza i samotność, która popycha go w odmęty pracy. To on, niczym włoska wersja Sherlocka Holmesa, jest naszym przewodnikiem po wąskich uliczkach Florencji, którą przemierza uroczym garbusem. Bordelli ma swojego pomocnika (tu kolejne podobieństwo do Holmesa), cichego Sardyńczyka Pirasa, który usilnie próbuje odwieść komisarza od nałogowego palenia w samochodzie. Na drodze do rozwikłania zagadki morderstw w przepięknym mieście spotykamy także doktora Diotivede, patologa sądowego, który jednak niewiele o zbrodniach może powiedzieć (i to jest piękne!), poza tym, że prawdopodobnie popełnia je mężczyzna i to w dodatku jeden i ten sam.

Marco Vichi to włoski pisarz, który (tak jak Bordelli) mieszka we Florencji. Jego cykl o samotnym komisarzu ma już pięć tomów, dlatego zacieram ręce na myśl o kolejnych tłumaczeniach na nasz język. A trzeba dodać, że przekład Jana Jackowicza umożliwia wczucie się w klimat książki – z jednej strony smętny, powolny, rodem ze skandynawskich kryminałów, a z drugiej strony wręcz szaleńczy, kiedy komisarz leciwym garbuskiem ściga się z czasem. Ta dwoistość kryminału Vichiego jest intrygująca. Ponurą atmosferę przełamuje życie we Florencji, smakowite jedzenie i nieźle pokrzepiająca Grappa. A zakończenie zostawia czytelnika z niepewnością: czy szczęśliwy Bordelli jest równie skuteczny w swojej pracy jak zmęczony życiem Bordelli?

Jeśli znudziły wam się współczesne kryminały, pełne wszechwiedzących postaci, które błyskawicznie rozwikłują zagadkę kryminalną, to „Śmierć w gaju oliwnym” będzie idealną odmianą. Działania Bordelliego są klasycznym przykładem dedukcyjnego myślenia, które jednak w pewnym momencie natrafia na ścianę. Czytając książkę, poczujecie tę samą niemoc co komisarz, tę bezbrzeżną irytację wynikającą z niemożności złapania okrutnego mordercy. Polecam!

 

Udostępnij